حضرت آیت الله جوادی آملی امروز در جمع علما و روحانیان حوزه علمیه در مسجد اعظم قم، به ادامه تفسیر سوره مبارکه نمل پرداخت و گفت: همه موجودات مضطرند زیرا هر موجودی در اصل هستی، در ادامه زندگی و در تأمین رزق خود فقیر و محتاج است و این احتیاج استمرار دارد.
 
مفسر برجسته قرآن کریم گفت: خداوند بر اساس آیه شریفه «کل یوم هو فی شأن»، با توجه به این که منظور از یوم، هر لحظه است، در هر لحظه ای، ظهور و فیض تازه ای دارد. این احتیاج و اضطرار هم اختصاص به انسان ندارد، با این تفاوت که همه موجودات این را می فهمند ولی انسان خیال می کند گاهی می تواند مشکلات را خودش حل کند.
 
وی ادامه داد: همه انسان ها محتاج هستند و این انسان محتاج یا ناقص است و یا مستکفی، انسان ناقص کسی است که حوادث بیرون او را بیدار می کند، تا فشار نبیند یا الله نمی گوید، تا درد و مرض نباشد به سراغ اعتکاف و رجب و دعاها نمی رود اما برخی از درون درک می کنند محتاجند و فقط هم به خدا نیازمندند، این ها مستکفی و شبیه فرشته هستند، کسانی هستند که مشمول روایت مرحوم کلینی از رسول خدا صلی الله علیه و آله هستند که فرمود اگر با اخلاص بیشتری به سر ببرید ملائکه با شما مصافحه می کنند.
 
این استاد عالی حوزه علمیه قم در ادامه گفت: عده ای هم از اهل علم هستند که مطابق روایات، ملائکه فراشان این ها هستند و بال خود را زیر قدم های ایشان پهن می کنند. این ها مستغنی هستند یعنی با اینکه ناقصند ولی لازم نیست یک فشار بیرونی بیدارشان کند بلکه از درون شاهد، ناظر، عارف و آگاهند که محتاج به الله هستند.
 
این مفسر برجسته قرآن کریم با اشاره به عبارت «أإِلهٌ مع الله» در آیات 60 تا 64 سوره مبارکه نمل، گفت: کلمه «إلا» در لا اله الا الله، به معنی غیر است یعنی «لا اله» غیر از «الله »ی که دلپذیر است. این دو جمله نیست بلکه یک جمله سالبه است یعنی غیر از « الله»ی که مقبول، دلپذیر، ثابت و قطعی است خدایی نیست، نه اینکه لوح دل خالی باشد و شک داشته باشیم توحید هست یا نه. «أإله مع الله» هم یعنی این که الله هست قطعی است و سؤال این است که آیا خدای دیگری هم غیر از او وجود دارد؟ که جواب منفی است.
 
آیت الله جوادی آملی با اشاره به آیه شریفه «أَمَّنْ یَهْدِیکُمْ فِی ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَمَنْ یُرْسِلُ الرِّیَاحَ بُشْرًا بَیْنَ یَدَیْ رَحْمَتِهِ أَإِلَهٌ مَعَ اللَّهِ تعَالَی اللَّهُ عَمَّا یُشْرِکُونَ» خاطرنشان کرد: در قرآن کریم از باران به عنوان رحمت یاد شده است، وقتی ابر باران زا می آید بادها آن را هدایت و رهبری می کنند، لذا پیشاپیش این رحمت، آن بادها می آیند و به رسالت تکوینی، رسول رحمت خدا هستند. ابرها به نکاح هم در می آیند، بارور می شوند و برای آن ها رَحِم درست می شود تا قطره ای ببارند نه شلنگی تا همه جا خراب نشود، همه این کارها را خدای متعال انجام می دهد.
 
وی افزود: ده ها مطلب عمیق علمی از این آیاتی که درباره بادها، ابرها، گیاهان، نکاح بین ابرها و نکاح در گیاهان و ... هست استفاده می شود اما چون این آیات مطرح نیست اگر کسی گفت علم غیر دینی نداریم برای هاضمه برخی سنگین است. آنچه که باعث می شود باور علم دینی بودن هواشناسی برای برخی سخت باشد برای این است که فکر می کنند هرچه هست طبیعت است در حالی که در عالم چیزی به عنوان طبیعت نیست، طبیعت داستان و فسون و فسانه است، هرچه هست خلقت است و خلقت هم کار خدا است.
 
آیت الله جوادی آملی گفت: آنچه در حوزه های علمیه انجام می شود بررسی قول و فعل معصوم است که علم دینی است. قول خدا هم بررسی می شود که مثل علم تفسیر علم دینی است، پس چطور بررسی فعل خدا دینی نباشد؟ علم دانشگاهی هم که درباره فعل خدا بحث می کند اگر دینی تر نباشد در حد علم حوزه علم دینی محسوب می شود منتهی برخی غافلند، مثل ماهی که در آب است و می گوید آب چیست، برخی از دانشگاهیان هم در علم دینی غرق هستند ولی می گویند علم دینی چیست، این که فعل و صنع خدا را تفسیر می کنند و خلقت شناسی دارند یعنی هر لحظه می گویند خدا چنین کرد و خدا چنان کرد، علم دینی است.
 
وی ادامه داد: بیان نورانی حضرت امیر سلام الله علیه این است که می فرماید حرف هایی که در دست خیلی ها هست حرف ما است، ما گفتیم ولی به دیگری اسناد می دهند، حرف ما را قبول دارند ولی خود ما را قبول ندارند. این از غرر بیانات نورانی حضرت امیر سلام الله علیه در نهج البلاغه است که فرمود هر کسی منکر ولایت و اهل بیت علیهم السلام باشد و حرف را به ما اسناد ندهد «سُمّی سارقا؛ دزد نامیده می شود»، دزدی که فرش هنری را دزدیده منکر هنر آن نیست بلکه می گوید من آن را بافته ام.
 
آیت الله جوادی آملی گفت: حتما به این روایت در نهج البلاغه مراجعه کنید و بفهمید فرق کسانی که اهل ولایتند با کسانی که اهل آن نیستند چیست، کسی که روی فرش غصبی زندگی می کند عمری را در حرام زندگی کرده است، اگر کسی چند کلمه یاد گرفت و نگفت من این را از علی و اولاد علی علیهم السلام یاد گرفته ام، عمری را در حرام زندگی کرده است. چرا انسان حرف اهل بیت علیهم السلام را به دیگری نسبت بدهد؟
 
این استاد عالی حوزه علمیه قم خاطر نشان کرد: برخی گمان می کنند همه چیز از بین می رود و مرگ پایان راه است، اما آیات قرآن می گوید چیزی از بین نمی رود، زمین و آسمان هم از بین نمی روند چون در قیامت باید حضور پیدا کنند و شهادت بدهند، سخن از عدم و از بین رفتن نیست بلکه سخن از تبدیل و تبدل است. از وزین ترین تعبیرات قرآن کریم این است که می فرماید انسان مرگ را می میراند، این حرف زیر سقف این آسمان تازه است، هیچ مکتبی را پیدا نمی کنید که این حرف را بزند، فقط حرف قرآن است، نفرمود «کل نفس یذوقها الموت» بلکه فرمود «کل نفس ذائقة الموت»؛ مرگ ذائق ما نیست ما ذائق مرگ هستیم، مرگ را چماله می کنیم، مشاهده می کنیم، دور می اندازیم و عملی می شویم، موت یک تحول و هجرت است و چیزی از بین نمی رود.