روح‌الله عباسی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، یکی از دغدغه‌های نویسندگان پس از وقوع انقلابات اخیر منطقه را پرداختن به موضوع بازگشت به اسلام در محورهای گوناگون اعم از ریشه‌یابی این مسایل، عوامل، پیامدها و نقش ایران در این عرصه عنوان کرد.

وی با اشاره به این که برخی این جریان را حرکت بیداری اسلامی می‌دانستند و عده‌ای از روشنفکران نیز ماهیتی غیراسلامی برای آن قائل بودند، گفت: با همکاری «مجید صحاف» تصمیم گرفتیم این جریان را با پرداختن به نگاه رهبر انقلاب اسلامی که تاکید داشتند این مسایل ماهیتی اسلامی دارد ـ اما جهان غرب و آمریکا می‌خواهد آن را به نفع خود تصاحب کند ـ بررسی کنیم.

عباسی ادامه داد: از این رو برای بررسی ریشه‌ها و عوامل این رخدادها به بررسی این جریانات از گذشته تاکنون پرداختیم تا بیان کنیم وجه تمایز انقلاب‌های منطقه‌ای با انقلاب‌های گذشته در چیست.

وی با تاکید بر این که معتقدیم الگوگیری این انقلاب‌ها از انقلابی است که امام خمینی(ره) رهبری آن را برعهده داشت، اظهار کرد: در تحقیقات این کتاب به این نتیجه دست یافتیم که همراهی سه رکن اساسی اسلامیت، جمهوریت و استکبارستیزی وجوه اصلی تمایز انقلاب‌های موفق با سایر انقلاب‌ها هستند.

محقق حوزه سیره و تاریخ شیعه درباره رویکرد پژوهشی‌اش گفت: با نگاهی تاریخی و بررسی تاریخچه این جریانات(انقلاب‌های منطقه‌ای) به بررسی حرکت‌های انقلابی افرادی مانند سیدجمال‌الدین اسدآبادی پرداختیم و به این نکته رسیدیم که همراه نبودن سه رکن عنوان شده موجب موفق نشدن حرکت انقلابی او شد. لذا این حرکات را به عنوان بیداری نپذیرفتیم، بلکه به تعبیر مقام معظم رهبری این حرکات را به عنوان پیش‌زمینه‌های بیداری یافتیم.

عباسی، مهم‌ترین ویژگی اثرش را طرح نظریه رویکرد سوم به مبحث تاریخچه پیدایش بیداری اسلامی ذکر کرد و گفت: پیش از این دو نظریه کلی برای این جریانات مطرح بود؛ عده زیادی حرکت‌های پیش از انقلاب اسلامی را نیز بیداری اسلامی می‌دانستند و عده دیگری نیز معنقد بودند این حرکات بیداری‌اند اما از نوع اصلاح‌گرانه. من در این کتاب عنوان کرده‌ام که تمامی این حرکت‌ها بیداری‌اند، اما پیش زمینه‌های بیداری اسلامی محسوب می‌شوند و بیداری حقیقی نیستند. معتقدم چنانچه حرکت‌های انقلابی منطقه ریشه‌های انقلابی خود را حفظ کنند و مردمی باشند، به پیروزی خواهند رسید؛ چرا که حضور مردم نمی‌گذارد انقلاب از مسیر اصلی خود منحرف شود.

وی نیمی از کتاب را اثبات نظریه رویکرد سوم به انقلاب دانست و نیمه دیگر آن را ارایه گزارش‌هایی از رخدادهای اخیر منطقه با تکیه بر اخبار رسانه‌های گوناگون توصیف کرد.

نویسنده کتاب «امین غدیر» در جمع‌بندی سخنانش یادآور شد: در تفکر غیرشیعی چیزی به نام انقلاب وجود ندارد. فرقه‌های مسلمان غیرشیعی در بحث انقلاب معتقدند که حاکم انقلاب حتی اگر به صورت زور و اجبار حاکم شده باشد، باید از او پیروی کرد. در این تفکر حرکت‌های اعتراضی وجود دارد که در جهت اصلاح حاکم انجام می‌شود اما مردم علیه حاکم انقلاب نمی‌کنند. انقلاب و تغییر حکومت تنها در تفکر شیعی وجود دارد.

نویسندگان کتاب «بازگشت به اسلام ؛ ماهیت بیداری» با تاکید بر اسلامی بودن ماهیت این انقلاب‌ها، با پرداختن به تاریخچه بیداری اسلامی، نظریه‌های مطرح درباره سرآغاز بیداری اسلامی حقیقی را نقد کرده‌اند و تاکید می‌کنند که سرآغاز بیداری اسلامی حقیقی در جهان اسلام، انقلاب امام خمینی(ره) است که همه ارکان و ویژگی‌های بیداری اسلامی حقیقی را دارد.

مؤلفان این اثر همه کوشش‌های رهبران جنبش‌های انجام شده تا پیش از انقلاب اسلامی ایران را پیش زمینه‌های بیداری اسلامی حقیقی امام(ره) دانسته‌اند و ملاک ارزیابی و تاثیرگذاری آن‌ها را دارا بودن شرایط ارکان و ویژگی‌های یک بیداری اسلامی حقیقی می‌دانند.

آسیب‌های بیداری اسلامی، ضرورت‌های بیداری، بررسی ماهیت تحرکات در سوریه و نقش آمریکا، صهیونیسم و غرب در آن و نیز معرفی آثار بیداری از جمله کتاب و شعر بیداری از مباحث این کتاب به شمار می‌آیند.

نخستین چاپ کتاب «بازگشت به اسلام؛ ماهیت بیداری» اثر روح‌الله عباسی و مجید صحاف را نشر دفتر علم با شمارگان پنج‌هزار نسخه در 326 صفحه رقعی به بهای هفت هزار تومان منتشر کرده است.