کتاب جدید ‌حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی، با عنوان «سنت‌‌های کهن حوزه علمیه» توسط وی به رشته تحریر در آمده و از سوی موسسه بوستان کتاب وابسته به مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم چاپ و منتشر شده است.

این کتاب در دوبخش سنت‌‌های کهن حوزه علمیه و بایسته‌‌های امروز و مدرسه آیت‌الله موسوی نژاد تنظیم شده است، بخش اول دارای سه فصل «مروری کوتاه بر سیر رشد و تعالی حوزه‌‌های علمیه»، «سنت‌‌های علم آموزی» و «سنت‌‌های اخلاقی» و در بخش دوم نیز چهار فصل «نظام آموزشی و علمی»، «نظام اخلاقی- تربیتی مدرسه»، «شیوه مدیریتی حاج آقا» و «پایان یک عمر مجاهدت» گنجانده شده است.

ربانی بیرجندی در پیشگفتار این کتاب بیان کرده است: گزینش راه طلبگی و ورود به صنف روحانیت با همان ویژگی خاص ان نیازمند پایه و اساسی به نام اخلاص است؛ چرا که در طول تاریخ، همواره اخلاص و خدامحوری رمز توفیق روحانیان و طالبان علوم دینی بوده و غیر آن اشتباه است. کسانی که زندگی کرده‌اند تا روحانی باشند، هدف اصلی را دریافته اند، نه آنان که روحانی بوده‌اند تا زندگی کنند. زندگی پلی است برای رسیدن به علوم الهی نه این که علوم الهی راهی باشد برای زندگی بهتر و کسب مال و منال دنیا. این مهم همان نکته‌ای است که در برخی روایات اشاره می‌کند که هر کس ما را وسیله رفاه در زندگی قرار دهد تحقیرمان کرده است.

وی در ادامه نوشته است؛ اثر در دست نوشتاری است درباره روحانیت حوزه‌‌های علمیه و ویژگی‌‌هایی که در حوزه‌‌های علمیه قدیم وجود داشته و اینک برخی کم رنگ یا محو شده است. با امید آن که طلاب، فضلا و دست اندرکاران حوزه‌‌ها در عین حرکت و رشد به پیشینه خود نیز بنگرند و سنت‌‌های اصیل حوزه را که حقیقتا رمز توفیق این سازمان با مجموعه است، فراموش نکنند.

کتاب «سنت‌‌های کهن حوزه علمیه» در ۵۰۰ نسخه در چاپ اول منتشر شده و به قیمت ۳۸ هزار تومان به فروش می‌رسد.