آیین تکریم آیت الله «محسن اراکی» دبیرکل سابق مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و معارفه حجت الاسلام والمسلمین «حمید شهریاری» پیش از ظهر امروز چهارشنبه چهارم دی 1398 با حضورحجت الاسلام والمسلمین «محمدی گلپایگانی» رییس دفتر مقام معظم رهبری، علما و اندیشمندان شیعه و سنی و کارکنان مجمع تقریب و جمعی از اصحاب رسانه برگزار شد.

این مراسم با پخش سرود جمهوری اسلامی و تلاوت آیاتی از کلام الله مجید و با حضور برخی مسئولان و شخصیت های علمی و فرهنگی از جمله حضرات آیات و حجج اسلام ـمحمدعلی تسخیری» مشاور عالی رهبر انقلاب در امور جهان اسلام، عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت(ع) و رئیس شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، «یونسی» مشاور رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیت های دینی و مذهبی، «منتظری» دادستان کل کشور، «سید محمدحسن ابوترابی فرد» امام جمعه موقت تهران و جمعی از علمای اهل سنت در سالن همایش بصیرت مجتمع فرهنگی بسیج دانشجویی (۱۳ آبان) آغاز شد.

* تسخیری: تأسیس مجمع تقریب از خواسته های اجلاس جهانی مجمع اهل بیت(ع) بود

آیت الله تسخیری رییس شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و مشاور مقام معظم رهبری در امور جهان اسلام در ابتدای این مراسم طی سخنانی اظهار داشت: تاسیس مجمع جهانی تقریب مذاهب یکی از خواسته های اجلاس جهانی مجمع اهل بیت علیهم السلام بود؛ یکی از بندهای مهم آن درخواست شیعیان جهان از مقام معظم رهبری بود که مجمع بزرگ جهانی تقریب مذاهب اسلامی را تشکیل دهند و این امر نشان دهنده وحدت مسیر مجمعین بود.

وی ضمن اشاره به پیشینه مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و درخواست مقام معظم رهبری برای ادامه راه دارالتقریب مصر، فعالیت های مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در طول سالیان گذشته و فعالیت های خاص دبیر کل های سابق از جمله آیت الله واعظ زاده خراسانی را تشریح کرد.

آیت الله تسخیری در این مراسم در سخنانی تصریح کرد: تأسیس مجمع جهانی تقریب مذاهب از خواسته های اجلاس بزرگ مجمع جهانی اهل بیت(ع) و از درخواست های شیعیان از رهبر معظم انقلاب بود که این امر نشان دهنده وحدت مسیر مجمعین است چرا که هر دو مجمع برای ایجاد این هدف قرآنی بزرگ تشکیل شده است. البته اعتراضاتی از هر دو طرف(شیعه و سنی) نسبت به تشکیل مجمع جهانی تقریب انجام شد اما به این اعتراضات به خودی خود جواب داده شد و مشخص شد که وجود هر دو مجمع نیاز و ضرورت جهان اسلام بود و با توجه به درخواست ارائه شده در اجلاس بزرگ مجمع اهل بیت(ع) با حضور ۸۰ کشور برای تأسیس مجمع تقریب، باید این کار انجام می گرفت.

وی با بیان اینکه این مجمع و فعالیت های آن بابرکت بوده، اظهار کرد: اولین دبیرکل مجمع مرحوم واعظ زاده بود که دوره ایشان دوره خوبی بود و پایه های تشکیلات و شروع خطوط حرکات مجمع شکل گرفت و طرح های علمی معاونت فرهنگی شروع شد. بعد از ایشان هم مدیریت مجمع به بنده واگذار شد و در این دوره هم خطوط فعالیت های مرحله قبلی تقویت و هم ارتباطات با مجامع بزرگ جهانی برقرار شد. در واقع مهم ترین شاخصه این دوره توسعه ارتباطات مجمع بود. پس از این دوره، آیت الله اراکی مدیریت مجمع را بر عهده گرفت و علاوه بر تقویت فعالیت های دوره قبل بیشتر به سمت بیرون آوردن تقریب از انحصار در بین علما به سوی اقشار و طبقات دیگر جامعه حرکت کردند و در این راستا موفق به تأسیس و تشکیل اتحادیه ها و مراکز متعدد شدند.

آیت الله تسخیری در ادامه برای حجت الاسلام والمسلمین شهریاری؛ دبیرکل جدید مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در این جایگاه آرزوی توفیق کرد.

وی در ادامه به ذکر سوابق حجت الاسلام والمسلمین شهریاری پرداخت.

آیت الله تسخیری همچنین سوابق علمی و فرهنگی و فعالیتهای مختلف آیت الله اراکی در داخل و خارج کشور در طول سالیان خدمت وی در مجمع تقریب را تشریح کرد.

* مولوی سلامی: شاید مزاج برخی دوستان به وحدت نخورد!

سخنران بعدی مراسم، مولوی «نذیر احمد سلامی» عالم اهل سنت و نماینده مردم بلوچستان در مجلس خبرگان رهبری دبود که تصریح کرد: جابجایی مدیران در سطوح بالای رسمی امری متداول در دنیا بین مسلمانان و غیر مسلمانان است که یک حکمت و فلسفه آن ایجاد نشاط و انتقال تجارب است. اداره کردن چنین ارگانی که امت را به وحدت دعوت می کند در این روزگار عمل بسیار سختی است و علاوه بر اینکه دشمنان به دنبال تفرقه امت اسلام است، شاید مزاج برخی دوستان به وحدت نخورد و ایجاد مزاحمت کنند.

وی افزود: رؤسای قبلی مجمع در انجام وظایف خود موفق شدند و دعای ما این است که حجت الاسلام شهریاری هم موفق باشند و ما این وعده را می دهیم که اهل سنت همچنان که با نظام بوده و هستند و با سه دبیرکل قبلی همکاری داشتند در کنار شما نیز هستند و همراهی خواهند کرد.

مولوی نذیر احمد سلامی با اشاره به فعالیت های دانشگاه مذاهب اسلامی گفت: من بارها بیان کردم که خروجی و منافع این دانشگاه در جهت تأمین اهداف جمهوری اسلامی ایران از بسیاری کنفرانس هایی که برگزار می شود، بیشتر است و هر دبیر کل مجمع باید به این دانشگاه عنایت لازم را داشته باشد.

* محمدی گلپایگانی: عزت از دست رفته امت اسلام جز با وحدت بازنمی گردد

در ادامه حجت الاسلام والمسلمین محمد محمدی گلپایگانی، رئیس دفتر مقام معظم رهبری، ضمن ابلاغ سلام ایشان، متن حکم حضرت آیت الله خامنه ای برای انتصاب حجت الاسلام والمسلمین شهریاری به عنوان دبیرکل جدید مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی را قرائت کرد.

وی سپس در سخنانی تصریح کرد: امت اسلام اگر می خواهد به عزت از دست رفته خود برگردد، راهی جز اتحاد و برادری ندارد؛ امروز الحمدلله از رهبری های داهیانه مقام معظم رهبری بهره مندیم که حقاً و انصافاً بعد از رحلت امام(ره) این پرچم را در این سال ها به نحو احسن بلند کرده و اهداف اسلام و نظام را به پیش برده اند.

حجت الاسلام محمدی گلپایگانی با بیان اینکه مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با ابتکار رهبر معظم انقلاب در ۱۳۶۹ تشکیل شد، اظهار کرد: رؤسای قبلی مجمع منشأ خدمات بزرگی به مجمع بودند. من مطمئن هستم در زمان تصدی حجت الاسلام شهریاری هم این مجمع بهتر از گذشته خواهد بود و با نیروی جوانی و سوابق درخشان که از ایشان سراغ داریم مجمع کوشا و پویا به مسیر خود ادامه خواهد داد.

وی اضافه کرد: از زمان صدر اسلام تا امروز همواره وحدت مورد هجمه دشمنان از جمله سلاطین بوده است؛ امام علی(ع) مورد هجمه قرار گرفت و خلفای اموی لعن و سب ایشان را ترویج کردند. در این دوران حدوداً هزار ساله، تنها نادرشاه به مسئله وحدت ورود کرد که ناکام ماند و شکست خورد. او از علما تقاضا کرد شیعه را به عنوان یکی از مذاهب اسلامی بشناسند و نامه ای به سلطان عثمانی نوشت و او را ترغیب به توجه به مسئله وحدت کرد که نتیجه ای نگرفت. در اثر همین اختلاف و تفرقه در دوران سلاطین صفوی و افشار هزاران انسان مسلمان شیعه و سنی در جنگ های خانمان برانداز بین این دو مذهب کشته شدند.

* اراکی: رهبر معظم انقلاب توانستند جبهه تفرقه افکن را شکست دهند

آیت الله محسن اراکی دبیرکل سابق مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، در آیین تکریم و معارفه دبیرکل سابق و جدید مجمع تقریب مذاهب گفت: لازم است از مقام معظم رهبری که به مدت ۸ سال ماموریت بزرگ دبیرکلی این مجمع را بر دوش ایشان قرار داده اند، تشکر کنم، در عرصه تقریب و وحدت، در چند سال اخیر شاهد چالش های بسیاری بوده ایم و دشمن با بسیج همه امکانات خود برای ضربه زدن به جهان اسلام تلاش کرد. اما فرمانده مقابله با این چالش ها مقام معظم رهبری بودند و نهاد مجمع تقریب به نمایندگی از ایشان در این جبهه به جنگ تفرقه پرداخت.

او با اشاره به مسئله وحدت تصریح کرد: جبهه تفرقه گرا امروز سعی در ضربه زدن به جهان اسلام را دارد، اما مقام معظم رهبری توانستند در عرصه وحدت پیروز شوند. می توان گفت یکی از بزرگ ترین موفقیت های مقام معظم رهبری در عرصه رهبری جهان اسلام این عملکرد دشوار است که توانستند جبهه تفرقه گرا را شکست دهند.

آیت الله اراکی از دبیرکل های سابق مجمع تقریب یعنی آیت الله واعظ زاده و آیت الله تسخیری که خدمات گسترده ای در جهت تقریب و وحدت انجام دادند و نیز از همه نهاد هایی که مجمع تقریب را در این مسیر همراهی کردند، قدردانی کرد.

دبیرکل سابق مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی تصریح کرد: مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی وارد دوره جدیدی از نشاط شده است و برای انجام فعالیت های تقریبی توانمندی لازم را خواهد داشت؛ بنابراین موفقیت حجت الاسلام و المسلمین شهریاری را از خداوند متعال خواستاریم.

* شهریاری: جهان اسلام ظرفیت تبدیل شدن به یک سونامی قدرت در مقابل استکبار جهانی را دارد

حجت الاسلام و المسلمین حمید شهریاری، دبیرکل جدید مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در مراسم تکریم آیت الله اراکی، دبیرکل سابق این مجمع و معارفه خود در ابتدا با ذکر خیری از مرحوم آیت الله العظمی بروجردی به عنوان مؤسس نظریه تقریب، از خدمات و زحمات رؤسای پیشین مجمع تشکر و قدردانی کرد و گفت: صحبت های خود را حول سه محور محتوای تقریب، صورت تقریب و رویکرد آینده مجمع تقریب بیان می کنم.

وی ادامه داد: در رابطه با محتوای تقویب برنامه بنده اصول و چارچوب هایی است که مقام معظم رهبری در بیانات خود داشتند که شامل 4 محور است که مستند به آیات قرآن و عقلانیت سلیم امروزه است. اولین محور پرهیز جوامع و دولت ها و مذاهب اسلامی از تعرض به یکدیگر است. این تعرض سه سطح جنگ، منازعه و درگیری و مشاجره را در برمی گیرد که باید از آنها پرهیز کرد و این نقطه آغازین حرکت به سمت وحدت است.

شهریاری اظهار کرد: مرحله دوم همکاری اسلامی و اتحاد در مقابل دشمن مشترک است که اسلام را نمی خواهد و نه فقط قصد تفرقه که به دنبال نابودی جهان اسلام است. باید در مقابل این اراده دشمن همکاری تنگاتنگی بین مذاهب و فرق اسلامی ایجاد کرد. گام سوم هم افزایی و افزودن بر امکانات همدیگر برای تقویت اقتدار جهان اسلام در حوزه های علم، ثروت، امنیت و قدرت سیاسی و بسیرای از حوزه های دیگر است.

دبیرکل جدید مجمع جهانی تقریب مذاهب افزود: امروز جهان اسلام دارای ظرفیت های بسیار گسترده ای است که در کنار فناوری های امروز می توان این ظرفیت را به یک سونامی قدرت اسلامی علیه استکبار جهانی تبدیل کرد. محور چهارم نیز تحقق تمدن نوین اسلامی است که غایت جمهوری اسلامی است و تلاش داریم به آن سمت حرکت کنیم. ما در صدد هستیم این محتوای تقریبی را به راهبردها و راهکارهای ملموس و عملیاتی در صحنه عمل جهانی تبدیل کنیم و باید راهکارهایی تدوین شود که به ما اجازه دهد در صحنه و شبکه جهانی این اهداف چهارگانه را به طور ملموس، عینی و بر روی زمین عملیاتی کنیم.

وی درباره صورت تقریب اظهار کرد: پرسشی که مبنی بر یک پارادوکس ایجاد شده این است که تقریب یعنی اینکه اقوام و مذاهب مختلف باید از اعتقاد و مواضع خود برگردند و به سمت مذهب دیگر حرکت کند یا دیگری موضع خود را رها کند و به سمت ما متمایل شود؟ راه تقریب هیچ یک نیست و منجر به تهمت خوردن اهل سنت به شیعه گری و تهمت خوردن شیعه به سنی گری می شود.

شهریاری بیان کرد: ما نمی توانیم از مواضع و اعتقادات خود دست برداریم. پس چگونه باید به هم نزدیک شویم؟ به اعتقاد من اتفاقا اصلا نباید به سمت هم حرکت کنیم. بلکه باید موضع ثالثی را تعریف کنیم و بر آن اجماع کنیم و آن موضع ثالث منطقه حرکت همه ما باشد که به سمت آن برویم و آن موضع ثالث «اسوه و الگو» بودن پیامبر اکرم(ص) است.

دبیرکل جدید مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی ابراز کرد: پیامبر(ص) است که اسلام را تبیین کرده، راه عمل را نشان داده و آینده را برای عمل ما ترسیم کرده و همه ما باید تلاش کنیم به سمت این الگو حرکت کنیم و در آن صورت خواسته یا ناخواسته به هم نزدیک می شویم چون به سمت نقطه واحدی حرکت می کنیم و این همان صورت تقریب است. به عبارتی باید معیارهای اسوه گونه پیامبر اکرم(ص) را بیابیم.

وی بیان کرد: طبق تفسیر زمخشری «کان» در آیه «لقد کان لکمفی رسول الله اسوه حسنه» به معنی دوام در تکلیف است و این تکلیف همه ماست و خداوند این الگو را برای کسانی قرار داده که ایمان به خدا و امید به آخرت دارند و دنیا را محور کار خود قرار ندادند. ما برای انکه بتوانیم از جای خود حرکت کنیم باید دنیا را کنار بگذاریم.

شهریاری با بیان اینکه ما در جمهوری اسلامی به آنچه می خواستیم برسیم نرسیدیم، گفت: به تعبیر مقام معظم رهبری، انقلاب اسلامی و نظام اسلامی را در دو گام اول انجام دادیم و در گام سوم دولت ما باید اسلامی شود. مفاسدی که در گوشه کنار دیده می شود باید برطرف شود و لذا با دولت اسلامی فاصله داریم. در گام چهارم جامعه باید اسلامی شود در حالی که با آن نیز هنوز فاصله داریم و سرقت مستوجب تعزیر اولین جرم کشور است و چند میلیون معتاد داریم و رفتارهای ما با همدیگر با اسلامیت فاصله دارد. الگویی که قرآن به ما ارائه می دهد الگوی واحدی است که حرکت ما به سمت آن نقطه ثالث، تقریب ما را شکل خواهد داد. مرحله چهارم نیز تمدن نوین اسلامی که هنوز با آن خیلی فاصله داریم اما گام های بسیار مناسبی در این راستا برداشته شده است.

وی درباره رویکرد آینده مجمع جهانی تقریب گفت: ما به یک معماری جدید و نوسازی به تعبیر مقام معظم رهبری در حکم انتصاب تکلیف داریم و شاید یکی از وجوهی که موجب گزینش بنده برای این کار سخت و دشوار شد همین رویکرد معماری و نوسازی بود که معمولا در مدیریت های سابق شکل گرفته است.

شهریاری ابراز کرد: در کنار این نوسازی، برندسازی یا نشان سازی را مدنظر داشتم و امروز در تقریب بین مذاهب به نوگرایی و برندسازی احتیاج داریم و این بر مبنای سه محور گردش اطلاعات، تعامل و تعاون بین ملل و دول و فرق اسلامی و تاکنش و مبادله در طول سال آینده شکل خواهد گرفت.

وی درباره محور گردش اطلاعات بیان کرد: از جمله اقدامات در این زمینه جمع آوری احادیث مشترک و مشابه بین کتب معتبر اهل سنت و شیعه است. باید گردش اطلاعات باشد و از اطلاعات یکدیگر استفاده کنیم و این برای افزایش دانایی است تا به سمت الگوی واحد که پیامبر اسلام(ص) است حرکت کنیم. خیلی از اوقات دشمن به دلیل عدم شناخت عمیق ما از همدیگر بین ما قرار می گیرد.

دبیرکل جدید مجمع جهانی تقریب مذاهب با اشاره به توجه ویژه به رسانه تقریب در این مسیر گفت: امروز دنیا، دنیای رسانه است و باید از این ابزار استفاده کرد و ابزار رسانه ابزار شبکه ای سازی است.

شهریاری در ادامه به محور دوم؛ تعامل و تعاون بین ملل، فرق و دول اسلامی، پرداخت و گفت: همکاری در زمینه های آموزشی مهم است. وقتی افکار درست وحدت گرا تعلیم داده شود خروجی آن هم وحدت است. اما اگر صحنه را ترک کنیم دشمن جای شما را می گیرد و آداب تفرقه و افراطی گری را تعلیم می کند. لذا باید افکار آموزش داده شود و فعالیت های تقریبی در حوزه فرهنگی و اجتماعی و سیاسی و اقتصادی تقویت شود. امروز برند «حلال» یک برند بین المللی است و امثال این برندها و نشان سازی ها معیار آینده فعالیت های ما خواهد بود و هر چه بتوانیم نشان های اسلامی را در جهان اسلام تکثیر کنیم موفق تر خواهیم بود که آن همان کاری است که در سند سال آینده عرضه خواهیم کرد.

وی درباره محور سوم؛ تراکنش و مبادله گفت: در جهان اسلام ظرفیت های دهنده و گیرنده بسیار زیادی دارد. جهان اسلام موجودیت ها و دارایی های زیادی دارد که صرفا در دست دولت ها نیست و آحاد مردم در جهان اسلام دارایی هایی دارند و بسیاری از آنها حاضرند این دارایی ها در خدمت جهان اسلام قرار دهند. این ظرفیت گسترده اگر شبکه سازی شود و بتوانیم در مجمع تقریب الین شبکه خدمت رسانی و خدمت گیری را گسترش دهیم این محور سوم تحقق پیدا می کند.

شهریاری یادآور شد: این ایده وقتی به ذهنم رسید که برای نمایندگی خبرگان رهبری در خراسان شمالی حاضر شدم و در خانه های علمای اهل سنت آن منطقه صفا و سادگی دیدم و از حسن معاشرت آنها لذت بردم. اما در کنار آن دیدم که بسیاری از مردم آن منطقه نیازمند هستند و دلم واقعا از این فقر مردم به درد آمد و گفتم باید از امکانات تهران و شهرهای بزرگ برای کاهش فقر آنجا استفاده کنم و عدالت اجتماعی را گسترده کند و این حتما نیازمند کمک دولت نیست و خیلی از مردم می خواهند که کار خیری بکند. تنها لازم است که این شبکه خدمت دهنده و خدمت گیرنده شکل بگیرد.

دبیرکل جدید مجمع جهانی تقریب اظهار کرد: امیدوارم این اعتماد مقام معظم رهبری به بنده اثربخش شود و اعتقاد دارم همین تبادل خدمات شبکه ای در جهان اسلام شکل بگیرد و ما بتوانیم «هاب منطقه ای» آن بشویم و این کاری است که به عنوان نوسازی در فضای تقریب مذاهب اسلامی دنبال می کنیم.

وی در ادامه 4 محور دیگر از فعالیت های این مجمع را در دوره جدید تشریح کرد و گفت: اولین محور تشکیل اتاق فکر نخبگان و فرزانگان تقریبی برای دستیابی به طرح های عملی در جهت تحقق عملی وحدت و شبکه سازی خدمات است. محور دوم تقویت مراوده اثربخش با علمای جهان اسلام به ویژه با علمای اهل سنت داخل است برای عرضه الگویی بین مذاهب جهان اسلام در داخل ایران است. ما اگر می خواهیم به خارج الگو بدهیم باید در داخل با هم رفیق باشیم و وحدت داشته باشیم تا به دنیا بگوییم ببینید ما کنار همدیگر چگونه زندگی می کنیم و مراوده داریم و چگونه پیامبر(ص) را الگو قرار دادیم و به سمت او حرکت می کنیم.

شهریاری محور سوم را تجمیع امکانات برای دستیابی به طرح های موفق خواند و گفت: امروز کشور از نظر منابع مالی در مضیقه است و نمی توان کارهای گسترده و زیا د انجام داد. باید کارها را محدود کرد و بر روی چند کار تمرکز کرد تا بتوان در فرصتی که داریم اثربخش باشیم.

وی اظهار کرد: محور پایانی مأموریت اصلی رهبر معظم انقلاب در حکم انتصاب است بهره مندی از عقلانیت اسلامی و استفاده از برگزیدگان جوان و پرنشاط در کنار تجارب گذشتگان است. بهره مندی از عقلانیت اسلامی ارتباط گسترده ای با خدمات شبکه ای در راستای مقابله با تفرقه در جهان اسلام دارد.

د