گروه خانواده؛ نعیمه موحد: در بخش اول گفت وگو با دکتر منیره سادات مطهری، پزشک و متخصص طب سنتی ایرانی، از توصیه های طب سنتی برای کنترل اضطراب در ایام شیوع کرونا گفتیم. دکتر مطهری با توضیح «اصول ششگانه» اصلاح سبک زندگی در طب سنتی از دمنوش هایی به همراه طرز تهیه آن ها گفتند که در این روزهای شیوع بیماری می توانند سیستم ایمنی و عصبی بدن ما را تقویت کنند.

در ادامه این گفت وگو دکتر مطهری از خوراکی ها و نوشیدنی های بر پایه شربت می گویند که مصرف آن ها در این روزها توصیه می شود.

چه غذاهایی برای این ایام و جلوگیری از مبتلا شدن به بیماری مفید هستند؟

طب سنتی ایرانی در این ایام بیشتر آش ها و سوپ های ساده و غذاهای زودهضم را توصیه می کند. اما به عنوان مثال غذاهایی که حاوی نخود باشند مناسب این ایام هستند. چون نخود از طرفی مقوی ریه است و از طرف دیگر حرارت ذاتی بدن را تقویت می کند. غذایی مثل «نخودآب» تقریبا همان آبگوشت مرسومی هست که امروزه استفاده می کنیم. طب سنتی نخودآب را به صورت ترکیب نخود، گوشت گوسفند و پیاز شیرین توصیه می کند. برای تنوع هم می شود گاهی به این ترکیب «به» یا سبزی «مرزه» اضافه کرد. ادویه این غذا هم زردچوبه، نمک و دارچین است.

«نخودآب» هم برای مقابله با بیماری کرونا مناسب است و هم اگر کسی مبتلا شد برای تقویت بدن در برابر بیماری مفید است. آش نخود و حتی نخود آب پز هم از ترکیبات دیگری است که می تواند استفاده بشود. خوراک نخود از خوراک لوبیایی که بیشتر مرسوم است، مقوی تر است. برای کاهش نفخ هم بهتر است نخود را از قبل بخیسانید و موقع پخت هم کمی «دارچین» و یا «زیره» به آن اضافه کنید.

آن دسته از افرادی که تمایل به مصرف سالاد دارند می توانند یک سالاد مقوی با ترکیب کاهو، کلم، جوانه های ماش و گندم و نخود آب پز تهیه کنند. این سالاد را می شود به عنوان میان وعده یا شام میل کرد.

در غذتی خورشتی بهتر است خورشت شما حاوی سبزیجاتی مثل کدو، بامیه یا لوبیاسبز باشد. در این ایام بهتر است از غذاهای سرخ کردنی کمتر استفاده کنیم.

به جز غذا، در خانه ها اغلب تنقلات هم مصرف می شود. مخصوصا در این ایام که بچه ها بیشتر در خانه هستند چه تنقلاتی برای مصرف توصیه می شود؟

بادام، مویز، کشمش و نخودچی از تنقلات مفید برای مصرف در همه ایام سال هستند. اما به عنوان عصرانه «فرنی» و «حریره بادام» در این روزها توصیه می شود که بهتر است همراه با کمی هل و دارچین مصرف بشود و برای شیرینی آن هم بهتر است از شیره انگور استفاده بشود.

فالوده سیب یک مورد مناسب است. به این صورت که سیب را رنده و با کمی گلاب، عرق نسترن، عرق بیدمشک، زعفران و کمی عسل ترکیب کنند. این فالوده می تواند عصرها به عنوان یک میان وعده مصرف بشود که هم مقوی است و هم به کم شدن استرس کمک می کند. عرق نسترن مقوی قلب است.

چه غذاهایی منع مصرف دارند؟

توصیه ما این است که در این ایام از مصرف غذاهای خمیری و دیرهضم خودداری بشود یا کمتر مصرف بشوند. ماکارونی، سالادالویه، آش رشته و پیراشکی از جمله این غذاها هستند. در کل غذاهایی که حاوی رشته هستند باید به مصرف حداقلی برسند چون این غذاها سنگین هم هستند و هضم آن ها برای معده دشوارتر و زمان برتر است.

فست فود، غذاهای مانده، غذای کنسروی، سس، ادویه جات تند باید کمتر استفاده بشوند. بعضی افراد به اشتباه در ایام شیوع کرونا مصرف گرمیجات مثل ادویه های گرم یا مصرف سیر و زنجبیل را افزایش داده اند. درحالی که این مواد چون به شدت گرم و خشک هستند حتی ممکن است علائم ابتلا به کرونا مثل افزایش حرارت بدن و یا سرفه را تقلید کنند. گرمی جات به مقدار کم ممکن است برای جلوگیری از ابتلا به کرونا موثر باشد اما نه گرمی بیش از اندازه بلگه گرمی معتدل مثل همین مواردی که تابه حال اسم بردیم.

تا اینجا درباره نوشیدنی های گرم یا دمنوش ها گفتیم. به عنوان شربت، طب سنتی چه دستوری برای این ایام شیوع کرونا دارد؟

یکی از نوشیدنی های مفید «شربت بالنگو» است. یک قاشق مرباخوری تخم بالنگو در یک چهارم لیوان گلاب و مابقی آب که با عسل شیرین شده باشد. در صورت تمایل می شود چندقطره لیموی تازه هم به این ترکیب اضافه کرد. این نوشیدنی سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند. آب سیب، آب هویج هم از دیگر نوشیدنی های مناسب هستند.

توجه داشته باشید چه درمورد دمنوش و چه درمورد نوشیدنی اگر آن ها را برای کودک تهیه می کنیم مواد اولیه آن باید نصف مواداولیه ای باشد که برای بزرگسال استفاده می کنیم.

بعضی از افراد معتقدند که با طب سنتی می شود جلوی ابتلا به کرونا را گرفت یا فرد مبتلا را درمان کرد. تا به حال درمان قطعی از طرف طب سنتی برای کرونا تجویز شده است؟

نه تنها در طب سنتی بلکه در بین داروهای شیمیایی نیز درمان قطعی کرونا تا به حال ثابت نشده است. توصیه های ما همان رعایت دقیق نکات بهداشت فردی و استفاده از گیاهانی در طب سنتی ایرانی است که خاصیت ضدویروس داشته و بدن ما را در برابر عوامل بیماری زا تقویت می کنند. تا بدنمان آنقدر قوی باشد که اجازه ورود ویروس را ندهد یا در صورت ابتلا درصد موفقیت در مبارزه با ویروس بیشتر باشد.

مجدد یادآور می شوم که دارویی به عنوان درمان قطعی ابتلا به ویروس کرونا در طب سنتی ایران تاکنون شناخته نشده است.

شما به مصرف سبزی خام یا سالاد هم توصیه کردید. این مواد را چه طور باید به صورت اصولی ضدعفونی کرد؟

 بهتر است قبل از شستن میوه، با یک برس یا فرچه کوچک خاک یا کثیفی میوه گرفته بشود. به ازای هر چهار لیوان یا یک لیتر آب سه یا چهار قطره مایع ظرفشویی اضافه کنند و میوه و سبزی را به مدت پنج تا ده دقیقه در این محلول خیسانده و بعد بشویند. میوه های ترک خورده و پوسیده هم باید از محلول خارج و دور انداخته بشوند.

می شود به همین محلول آب و مایع ظرفشویی، کمی سرکه و نمک یا محلول ضدعفونی کننده مخصوص میوه و سبزی اضافه کرد تا از ضدعفونی شدن میوه و سبزی هایمان مطمئن بشویم. محلول سرکه و نمک برای ضدعفونی کردن کاهو و مخلفات سالاد به مدت پنج الی ده دقیقه توصیه می شود. در آخر تمام مواد باید با آب شستشو داده بشوند.

نکته دیگر اینکه در این ایام بهتر است میوه ها قبل از مصرف پوست گرفته و بعد میل بشوند.

بعضی خوراکی هم مثل آجیل قابلیت شستشو ندارند. راه ضدعفونی کردن این موارد چیست؟

بهتر است برای تهیه و خرید انواع آجیل به مراکز و فروشگاه های معتبر مراجعه کنیم. آجیل را هم به مقدار کم و برای مصرف چند روز خریداری کنیم. اگر آجیل از چندهفته قبل خریداری شده که اکنون مشکلی در استفاده نیست ولی اگر تازه خرید کردیم باید قبل از مصرف در مکروفر یا سینی فر یا دورن ماهیتابه با حرارت ملایم، آجیل ها را به مدت ده دقیه گرم و بعد مصرف کنیم. چون ویروس کرونا در گرمای بالا از بین می رود.

اگر مخاطبین فارس سوالات بیشتری درباره بیماری کرونا دارند می توانند سوال خود را از طریق سامانه « مشاوره تلفنی نوبان» و با شماره گیری 02142489090 از پزشکان متخصص طب سنتی ایرانی بپرسند.