«نظر پزشک در مورد کرونا ویروس و حکم روزه»، «حکم روزه مستحبی و روزه قضا در ایام شیوع کرونا»، «حکم روزه احتمال ضرر با کرونا ویروس» و «حکم روزه مشاغل اجتماعی در وضعیت کرونا ویروس» از جمله پرسش هایی است که آیت الله وحید خراسانی به آن پاسخ گفته است.
آیت الله حسین وحید خراسانی به شش پرسش درباره روزه داری در ایام کرونا پاسخ گفته است که متن این سؤال و جواب در پی می آید:
نظر پزشک در مورد کرونا ویروس و حکم روزه
سؤال: با توجه به این که پزشکان متخصص تأکید می کنند که مردم باید ایمنی بدن خود را در مقابل بیماری کرونا بالا ببرند (که یا اصلاً مبتلا نشوند و یا اگر مبتلا شدند زودتر خوب بشوند) حکم روزه گرفتن در این شرایط چیست؟
جواب: البته وجود این بیماری نباید بهانه ای برای خوردن روزه باشد ولی اگر به گفته پزشکان انسان گمان کند که روزه برای او ضرر [قابل اعتنایی] دارد و یا بیماری او شدیدتر یا طولانی تر می شود یا این که از گفته آن ها بترسد که روزه گرفتن به او ضرر [قابل اعتنایی] بزند، نباید روزه بگیرد.
و اگر پزشک حاذق و مورد اطمینانی بگوید که روزه برای انسان ضرر [قابل اعتنایی] دارد و یا بیماری او شدیدتر یا طولانی تر می شود، نباید روزه بگیرد [حتی اگر از گفته او گمان یا ترس از ضرر هم برای انسان حاصل نشود]. بلی، اگر انسان مطمئن باشد که آن پزشک حاذق تشخیص اشتباهی داده است باید روزه بگیرد.
پس اگر از گفته پزشکان گمان و ترس از ضرر برای انسان حاصل نشود و یا آن پزشک، حاذق یا ثقه نباشد انسان باید روزه بگیرد.
و اگر پزشک بگوید که روزه گرفتن ضرر [قابل اعتنایی] ندارد ولی خود مکلف می ترسد که به خاطر روزه گرفتن به او ضرر برسد نباید روزه بگیرد. (البته ترس به جا از ضرر قابل اعتناء).
خطر ابتلاء به کرونا ویروس و حکم روزه
سؤال: اگر پزشکان متخصص بگویند که خشک شدن دهان و حلق به مدت زیاد، خطر ابتلاء به بیماری کرونا را زیاد می کند، وظیفه ما نسبت به روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان امسال چیست؟
جواب: [اگر چنین مطلبی از نظر پزشکی ثابت باشد] در صورتی که انسان نتواند به طور دیگری جلوی خطر ابتلا به بیماری را بگیرد و روزه گرفتن هم متوقف بر نوشیدن آب در بین روز باشد شخص باید روزه بگیرد و [هر وقت دهان و حلق او خشک شد] به مقدار ضرورت آب بیاشامد و بنابر احتیاط واجب از سایر مفطرات [مبطلات] روزه اجتناب نماید و باید بعداً قضای آن را به جا آورد.
کرونا ویروس و حکم روزه مستحبی و روزه قضا
سؤال۱: با توجه به شیوع بیماری کرونا در این مقطع زمانی، حکم گرفتن روزه ی مستحبی چیست؟
سؤال۲: با توجه به شیوع بیماری کرونا در این ایام، حکم گرفتن روزه ی قضا چیست؟
جواب سؤال۱: حکم روزه واجب را دارد که در مسائل قبل حکم آن آمد و چنانچه گرفتن روزه مستحبی باعث ضعف انسان بشود که نتواند روزه واجب خود را بگیرد جایز نیست.
جواب سؤال۲: در صورتی که وقت روزه قضا تنگ شده باشد همان حکم روزه واجب ماه رمضان را دارد که حکم آن در مسائل قبل بیان شد و در صورتی که وقت آن تنگ نباشد بعداً قضای این روزه ها را به جا آورد.
احتمال ضرر با کرونا ویروس و حکم روزه
سؤال: با توجه به شیوع بیماری کرونا در این روزها، اگر خدای ناکرده این وضعیت ادامه داشته باشد، حکم روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان امسال چیست؟
جواب: کسی که می داند روزه برای او ضرر ندارد اگرچه پزشک بگوید ضرر دارد، باید روزه بگیرد. و کسی که یقین یا گمان به ضرر مورد اعتنا یا ترس آن را که منشاء عقلایی [علت بجایی] داشته باشد دارد اگر چه پزشک بگوید ضرر ندارد نباید روزه بگیرد و اگر هم روزه بگیرد صحیح نیست مگر اینکه روزه برای او ضرر نداشته و قصد قربت کرده باشد که در این صورت روزه اش صحیح است.
اگر انسان احتمال بدهد که روزه برایش ضرر قابل اعتنا دارد و از آن احتمال ترس برای او پیدا شود چنانچه احتمال او عقلایی باشد[احتمال بجا] نباید روزه بگیرد و اگر روزه بگیرد باطل است مگر در صورتی که ضرر نداشته و قصد قربت کرده باشد.
آگاهی شخصی به مبتلا نشدن به کرونا ویروس
سؤال: اگر من خودم می دانم که با استفاده کردن از مواد غذایی مفید، زمان سحر و افطار و با استراحتی که در بین روز دارم سیستم ایمنی بدنم ضعیف نمی شود، حکم روزه گرفتن برای من چگونه است؟
جواب: شما باید روزه بگیرید.
مشاغل اجتماعی در وضعیت کرونا ویروس و حکم روزه
سؤال: من شاغل هستم و نمی توانم زیاد در خانه بمانم. با توجه به این که کسانی که زیاد بیرون می روند خطر ابتلاء به بیماری کرونا برای آن ها بیشتر است، وظیفه ی من برای روزه گرفتن چیست؟
جواب: البته وجود این بیماری نباید بهانه ای برای خوردن روزه باشد ولی اگر به گفته پزشکان انسان گمان کند که روزه برای او ضرر [قابل اعتنایی] دارد و یا بیماری او شدیدتر یا طولانی تر می شود یا این که از گفته آن ها بترسد که روزه گرفتن به او ضرر [قابل اعتنایی] بزند، نباید روزه بگیرد.
اگر پزشک حاذق و مورد اطمینانی بگوید که روزه برای انسان ضرر [قابل اعتنایی] دارد و یا بیماری او شدیدتر یا طولانی تر می شود، نباید روزه بگیرد [حتی اگر از گفته او گمان یا ترس از ضرر هم برای انسان حاصل نشود]. بلی، اگر انسان مطمئن باشد که آن پزشک حاذق تشخیص اشتباهی داده است باید روزه بگیرد.
پس اگر از گفته پزشکان گمان و ترس از ضرر برای انسان حاصل نشود و یا آن پزشک، حاذق یا ثقه نباشد انسان باید روزه بگیرد. و اگر پزشک بگوید که روزه گرفتن ضرر [قابل اعتنایی] ندارد ولی خود مکلف می ترسد که به خاطر روزه گرفتن به او ضرر برسد نباید روزه بگیرد. (البته ترس به جا از ضرر قابل اعتناء).