شماری از طلاب حوزه علمیه از مشکل دسترسی آسان به منابع غنی و پژوهشی حوزوی انتقاد کردند و خواستار رسیدگی هر چه بیشتر مسؤولان و مدیران نسبت به این موضوع شدند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، منابع از جمله مهمترین ارکان هر پژوهشی به شمار می‌آیند و دسترسی به انواع منابع از جمله مقالات، کتاب‌های مرجع، آموزش‌ها و دوره‌های تخصصی نقش اساسی در تنظیم و اجرای طرح‌های پژوهشی دارد؛ از این‌رو غنی شدن پژوهش‌ها و مطالعات طلاب وابسته به دسترسی آسان به منابع غنی و قوی پژوهشی است.
خوشبختانه در حوزه‌های علمیه شیعی، منابع غنی و قوی وجود دارد که استفاده از آن‌ها برای تمامی پژوهشگران و محققان امکان‌پذیر نیست و تنها آن دسته از محققان که در این مراکز و مؤسسات علمی به کار تحقیقی می‌پردازند می‌توانند از منابع دست اول بهره بگیرند.
طلاب حوزه‌های علمیه شهرستانی امروز از محدویت امکانات پژوهشی به شدت رنج می‌برند، گرچه راه‌اندازی برخی فعالیت‌های مجازی همچون کتاب‌های مجازی این کار را تا حدودی آسان‌تر کرده است، اما هستند برخی طلاب که هنوز از این موضوع رنج می‌برند و به منابع غنی و قوی دستیابی ندارند، از این‌رو با تنی چند از طلاب از سه استان به گفت‌وگو نشسته‌ایم که حاصل آن چنین می‌آید.
مهدی کریم‌زاده از طلاب و فضلای حوزه علمیه آذربایجان غربی است که پایه دهم حوزه را به پایان رسانده و در حال تحصیل دروس خارج حوزه است، وی در این‌باره می‌گوید: امروز برای طلاب شهرستانی دسترسی به منابع غنی و قوی بسیار محدود شده است، گرچه اقدامات شایانی در این خصوص صورت گرفته، ولی ما شهرستانی‌ها هنوز از این موضوع رنج می‌بریم.
وی تصریح کرد: خوشبختانه مسؤولان و مدیران حوزه در این راستا گام‌های برداشته‌اند که راه‌اندازی کتابخانه‌های مجازی و نرم‌افزارهای پژوهش این مشکل را تا حدود جبران کرده است، اما این امکان هنوز برای همه طلاب فراهم نیست.
کریم‌زاده تاکید کرد: گاهی برای یک منبع دست اول در شهرستان به بسیاری از مراکز و مؤسسات حوزوی و فرهنگی مراجعه می‌کردیم تا آن را در اختیار ما قرار دهند، ولی با همه رایزنی‌ها، گاهی تلاش‌های ما بی‌نتیجه می‌ماند و ما مدت طولانی را برای یافتن این منابع از دست می‌دادیم.
سیدمحمد موسوی از طلاب حوزه علمیه شیراز در این زمینه، گفت: مدتی است برای نوشتن پایان‌نامه سطح سه حوزه به مؤسسات و مراکز مختلف حوزوی مراجعه می‌کنم تا بتوانم کار پژوهش خودم را به سرانجام برسانم، اما بسیاری مواقع با درهای بسته روبه‌رو می‌شوم.
وی که حدود سه ماه است برای کار تحقیقاتی خود فعالیت می‌کند، می‌گوید: برخی از کتابخانه‌های حوزوی یا غیرحوزوی شرایط سختی را برای استفاده از منابع پژوهش لحاظ می‌کنند که این شرایط کار ما را با مشکل روبه‌رو کرده است، از مسؤولان دست‌اندرکار می‌خواهیم نسبت به این دغدغه طلاب اهتمام بیشتری نشان دهند تا شاهد بروز چنین مشکلاتی نباشیم.
این طلبه شیرازی تصریح کرد: به یکی از مراکز که با عنوان حوزوی فعالیت می‌کنند برای استفاده از کتابخانه آن مرکز مراجعه کردم که از من خواستند پس از پایان رساندن کار تحقیقاتی‌ام حتما ثمره مطالعاتم را در اختیار آن‌ها قرار دهم که این درخواست برای من بسیار گران بود؛ زیرا بنده باید بیش از یکسال فعالیت پژوهشی که انجام می‌دهم آن را به راحتی در اختیار دیگران قرار بدهم.
وی ادامه داد: وجود برخی نرم‌افزارهای پژوهشی، دسترسی به کتابخانه‌های مجازی و عضویت رایگان در برخی کتابخانه‌ها تا حدودی مشکل منابع علمی را آسان کرده است، اما هنوز این منابع به حد مطلوب و کافی نرسیده است، حتی دست یافتن به این منابع برای برخی طلاب مشکل است.
سیدحسن موسوی از دیگران طلاب حوزه علمیه است که دروس مقدمات را در استان مرکزی فراگرفته است، وی نیز از این مشکل رنج برده و خواستار توجه هر چه بیشتر مدیران و مسؤولان مربوطه در این‌باره شد.
محمد حسنی از طلاب حوزه علمیه چهار محال بختیاری اعتقاد دارد که مسؤولان حوزه‌های علمیه باید توجه که را به کارهای تحقیقاتی طلاب افزایش دهند.
وی تصریح کرد: به هرمیزانی که به فعالیت‌های علمی و پژوهشی طلاب توجه شود، تولید منابع علمی نیز در حوزه افزایش می‌یابد بنابر این فراهم کردن منابع پژوهشی برای طلاب یک امر ضروری است.
این طلبه چهارمحالی می‌گوید: بنده که ده سال در حوزه علمیه تحصیل کرده‌ام و امروز برای ادامه تحصیلات حوزه به قم مهاجرت کرده‌ام در شهر خود از نبود منابع پژوهش به شدت رنج می‌بردم و امیدوارم که روز فرا رسید که همه طلاب به این منابع به راحتی دست یابند.
حجت‌الاسلام بیگی از طلاب حوزه علمیه قم است، وی که به تازگی لباس روحانیت برتن کرده است، اعتقاد دارد که این موضوع از دغدغه بسیار از طلاب به شمار می‌آید.
وی تاکید می‌کند: برای طلبه جوانی که لباس روحانیت برتن کرده، بسیار دشوار است که برای دسترسی به برخی منابع علمی و پژوهشی، از مسؤولان و مدیران درخواست کند تا تنها چند ساعت این منابع را در اختیارش قرار دهند، اگر استفاده از منابع اینترنتی و مجازی برای همگان فراهم شود دیگر شاهد چنین پدیده‌ای نخواهیم بود.
علی انصاری نیز از طلاب استاد اصفهان است که روزها و ساعت‌ها در کتابخانه‌های حوزه صرف می‌کند تا بتواند تحقیقات پایان‌نامه خود را تکمیل کند، وی می‌گوید: بیشتر منابع تحقیقی و پژوهشی در حوزه علمیه قم است و من طلبه باید ساعت‌ها و روزهای طولانی را از مسافت دور طی کنم تا به این منابع دست یابم.
وی می‌افزاید: اگر دسترسی به این منابع در شهرستان به آسانی فراهم می‌شد به جای صرف دستیابی به منابع، بنده آن وقت را به کار تحقیقی و پژوهشی خودم مصروف می‌کردم و به یقین زمان بیشتری در اختیار داشتم اما اکنون زمان فراوانی را از دست داده‌ام.
لازم به ذکر است، پژوهش یا تحقیق یک روند فعالانه، هوشیارانه و سامانمند برای کشف، تعبیر و بازنگری پدیده‌ها، رخدادها، رفتارها و فرضیه‌ها است. پژوهش همچنین برای استفاده از پدیده‌های موجود برای دست یافتن به راهکارهای عملی و فناوری‌ها به‌کار می‌رود. به طور معمول پژوهشگر نتایج پژوهش خود را در مجله‌های علمی ارائه می‌دهد. پژوهش در دو بعد «یافت پرسش پژوهش» و دیگر «پاسخ دادن به آن» است.