چهارم شعبان، روز ولادت حضرت ابوالفضل العباس(ع) اُسوه ایثار کربلا است که روز جانباز نامگذاری شده است.
ولادت اسوه ایثار و ادب و روز جانباز
حضرت ابوالفضل العباس نخستین فرزند حضرت علی (ع) و ام البنین
در روز چهارم شعبان سال ۲۶ هجری در مدینه چشم به جهان گشودند.
پس از شهادت حضرت زهرا (ع) امام علی (ع) زنی ازچهارم
شعبان سالروز ولادت حضرت ابوالفضل (ع) طایفه بنی کلاب را که نامش فاطمه دختر حزام بن
خالد بود و نیاکانش همه از دلیرمردان بودندبه همسری برگزید.
این بانوی مکرمه پس از ازدواج با امام علی (ع)
وظیفه مادری و سرپرستی برای فرزندان حضرت زهرا (س) را به عهده گرفت و آنان را، چون
فرزندان خود بلکه بیشتر از فرزندانش دوست می داشت.
گویند وقتی وی را فاطمه صدا می زدند وی گفت مرا
فاطمه صدا نکنید زیرا فرزندان با شنیدن نام فاطمه به یاد غم های مادرشان می افتند و
ناراحت می شوند بلکه مرا خادم خود بنامید و حضرت علی (ع) وی را ام البنین یعنی مادر
پسران نامید و به این نام شهرت یافت.
حضرت ابوالفضل نخستین فرزند از چنین بانوی با معرفت
و حق شناس بود.
تولد وی، خانه علی (علیه السلام) و دل مولا را
غرق نور و سرور ساخت وقتی که به دنیا آمد حضرت در گوش او اذان و اقامه گفت نام خدا
و رسول خدا را بر گوش وی خواند و نام او را عباس قرار داد.
با آن که این نوزاد بسیار خوش منظر و زیبا بود
به طوری که وی را قمر بنی هاشم نامیده اند و به ماه شب چهارده تشبیه نموده اند و حضرت
وی را به نام عباس نام نهاد و آن به این علت بود که عباس هم به معنای شیر شرزه و خشمگین
است و هم به معنای عبوس و چهره گرفته زیرا که ایشان نسبت به ظالمان چهره ای خشمگین
داشتند.
با آن که هنگام تولد پدر خوشحالی می کند، حضرت
گاهی قنداقه عباس خردسال را در آغوش می گرفت و آستین دست های کوچک او را بالا می زد
و بر بازوان او بوسه می زد و اشک می ریخت حضرت در پاسخ ام البنین نسبت به این کار فرمود
این دست ها برای کمک و یاری به برادرش حسین قطع خواهد شد.
حضرت عباس در خانه علی (ع) و در دامان مادر با
ایمان وفادارش و در کنار امام حسین (ع) رشد کرد و درس های بزرگ انسانیت، صداقت و اخلاق
را فرا گرفت.
تربیت خاص امام علی (علیه السلام) بی شک در شکل
دادن به شخصیت فکری و روحی این نوجوان سهم عمده ای داشت.
دلاوری های این نوجوان از زمان پدر بزرگوارش در
جنگ های آن حضرت با مخالفین نمودار بود که برخی جلوه هایی از شجاعت این نوجوان را در
جنگ صفین در تاریخ ثبت کرده اند.
حضرت امام سجاد درباره حضرت عباس می فرماید: خداوند
عمویم عباس را رحمت کند که در راه برادرش ایثار و فداکاری کرد و از جان خود گذشت چنان
فداکاری کرد که دو دستش قلم شد خداوند نیز به او همانند جعفر بن ابی طالب در مقابل
آن دو دست قطع شده دو بال عطا کرد که با آن ها در بهشت با فرشتگان پرواز می کند عباس
نزد خداوند مقام و منزلتی بسیار بزرگ دارد که همه شهیدان در قیامت به او غبطه می خورد.
وی تنها به عنوان یک قهرمان نامدار و دلاور مطرح
نبود بلکه فضائل علمی، تقوایی او و دانش رفیع را از خردسالی از سرچمشه علوم الهی به
دست آورده بود چنانچه برخی روایات اشاره به این نکته دارند که وی از زمان کودکی شروع
به تغذیه علمی نموده است.
حضرت عباس همان جایگاه را نسبت به امام حسین (ع)
داشت که حضرت علی نسبت به پیامبر (ص) داشت ایشان پشتوانه و تکیه گاهی برای امام حسین
بودند چنانچه امیر المؤمنین چنین جایگاهی را نسبت به پیامبر داشت.
برای ایشان ۱۶ لقب شمرده اند از جمله عباس، ابوالفضل،
ابوالقربه (پدر مشک)، سقا، قمر بنی هاشم و باب الحوائج که هر کدام جلوه ای از فضائل،
کرامات و عظمت وی را نشان می دهد.
خواندن دو رکعت نماز همانند نماز صبح، توسل به
حضرت ابوالفضل (ع) و به جا آوردن ۱۳۳ مرتبه ذکر یا کاشف الکرب عن وجه الحسین، اکشف
کربی بحق اخیک الحسین و سپس ۱۳۳ مرتبه صلوات هم در این روز ثواب بسیار دارد.