نشست تخصصی رؤیت پذیری هلال ماه شوال ۱۴۴۲ به میزبانی دانشگاه مفید با همکاری نهادهای موسسه موضوع شناسی احکام فقهی و خبرگزاری حوزه و دبیری مرتضی سعیدی نجفی به صورت مجازی، برگزار شد.

در ابتدای این نشست سید قاسم رستمی، دبیر کمیته علمی ستاد استهلال دفتر رهبرمعظم انقلاب، عنوان کرد: وضعیت هلال روز چهارشنبه در مرکز ایران با ارتفاع از افق ۶.۴، جدایی زاویه ۸.۴ درجه، اختلاف سمت ۳.۹، ضخامت ۱۶ صدم و مکث ۳۹ دقیقه خواهد بود.

وی با بیان اینکه فاصله ماه تا زمین حدود ۴۰۴ هزار ۳۰۰ کیلومتر است و نزدیک به فاصله اوج است و رصد هلال را سخت کرده است، ادامه داد: در پیش بینی های خوش بینانه رویت با تلسکوپ تا مالزی، اندوزی، شمال استرالیا است و حد رویت با چشم نیز کشورعربستان ویمن خواهد بود اما در پیش بینی های بدبینانه تا شبه قاره هند رؤیت با تلسکوپ و رؤیت با ابزار غرب آفریقا خواهدبود.

وی افزود: در صورت داشتن شرایط رصدی مطلوب، رویت در نیمه غربی ایران با تلسکوپ های سه اینچ یا دوربین های ۸۰ میلی متر و در نیمه شرقی با تلسکوپ های چهار اینچ امکان پذیر خواهد بود.

رستمی بیان کرد: اگر هلال فردا شب دیده نشود یا برای افرادی که چشم غیر مسلح را ملاک میدانند ممکن است در رویت پنجشنبه، هلالی شبیه هلال شب دوم ماه را ببینند.

وی در رابطه با وضعیت این هلال در کشور گفت: از نظر ارتفاع نقاط شمال شرق با کمترین ارتفاع و از نظر مکث شمال غرب کشور با ۴۱ دقیقه وضعیت بهتری دارد.

وی اظهار کرد: در رصد هلال شوال ۱۴۲۰( ۱۳۷۸) گروه رصدی اصفهان در ساعت ۱۷:۳۸ دقیقه در کمتر از یک دقیقه هلالی رویت کردند که درلحظه غروب خورشید ۶.۴ درجه ارتفاع، جدایی ۸ درجه و با فاصله ماه از زمین ۴۰۳ هزار کیلومتر داشته است که شبیه به وضعیت امسال است.

وی با بیان اینکه شرایط جوی برای این رصد مهیا نیست و درجنوب تهران، یزد و اصفهان غبار زیادی وجود دارد، خاطر نشان کرد: گاهی ممکن است تقویم روزی را معین کند؛ اما به دلیل شرایط بحرانی هلال، امکان رویت وجود نداشته باشد.

در ادامه حجت الاسلام رحمانی، عضو مرکز مطالعات عمومی دفتر آیت الله العظمی سیستانی درخصوص مبنای فقهی ایشان در حوزه رؤیت هلال ماه شوال بیان کرد: از نظر آیت الله سیستانی راه های اثبات اول ماه چند مورد است که ملاک ایشان در این امر دیدن با چشم است؛ زیرا در روایات آمده است با دیدن هلال ماه رمضان روزه بگیرید و با دیدن هلال ماه شوال افطار کنید بنابراین دیدن با ابزار ملاک نیست.

وی افزود: آیت الله سیستانی محاسبات نجومی را زمانی مقبول می دانند که انسان بتواند از گفته رصدشناسان یقین پیدا کند؛ اما از آن جایی که رصدشناسان در پارامترهای نجومی رؤیت هلال ماه اختلاف نظر دارند به حرف آن ها نمی توان اطمینان کرد.

حجت الاسلام المسلمین رحمانی ادامه داد: طبق فتوای آیت الله سیستانی اگر ماه در شهری رؤیت شود در تمام شهرهای کره زمین که با آن هم افق بوده یا در غرب آن شهر قرار دارند این موضوع صدق می کند ضمن اینکه ایشان شب مشترک را نیز قبول ندارند.

وی در رابطه با پیش بینی آیت الله سیستانی در مورد زمان عید سعید فطر، اظهار کرد: طبق نظر ایشان پیش بینی می شود به خواست خداوند هلال ماه شوال در شب پنجشنبه سی ام ماه مبارک رمضان، قابل رؤیت و جمعه روز اول ماه شوال و عید فطر است؛ البته رویت هلال، شخصی است و اگر شخص با چشم خودش ببیند برایش حجت است.

سپس حجت الاسلام اصفهانی، محقق و پژوهشگر رؤیت هلال، درباره این موضوع در خارج از ایران اظهار کرد: در تمام نقاط جهان امشب امکان استهلال وجود ندارد؛ فردا در منطقه ای از آفریقا احتمال رؤیت با چشم وجود دارد وغروب پنجشنبه هم هلال ماه در همه نقاط جهان به راحتی دیده می شود.

وی در ادامه گفت: برای غروب فردا با اتحادیه طلاب آفریقا ارتباط گرفته شده تا در غربی ترین نقاط آفریقا استهلال را انجام دهند بنابراین احتمال می دهیم اگر رصدگران در آفریقا بتوانند با چشم ببینند این موضوع براساس فتوای مراجعی که قائل به شب مشترک هستند ممکن است مورد قبول واقع شود.

حجت الاسلام اصفهانی همچنین وضعیت رؤیت هلال ماه شوال برای ایران و اغلب کشورهای دنیا را ضعیف دانست و احتمال داد روز جمعه به عنوان عید سعید فطر اعلام شود.