امام محمّد تقی علیه الاسلام، نهمین امام شیعیان نام مبارکش علی و یازدهمین تن از چهارده معصوم علیهم السلام است. ایشان به سال 195 هجری قمری، در مدینه زاده شد و در بیست و پنج سالگی به شهادت رسید. پدر ارجمندش امام رضا علیه الاسلام هشتمین امام معصوم و مادرش خیزران (سَبیکه) است.

از لقب های مشهور ایشان، جواد و تقی و کنیه گرامی اش ابو جعفر ثانی است. به دلیل اشتراک کنیه آن حضرت با کنیه امام محمدباقر علیه السلام، در منابع رجال و حدیث شیعه از وی با کنیه ابوجعفر ثانی یاد شده است. کنیه خاص آن حضرت ابوعلی است.

سمانه مغربیه همسر امام جواد علیه السلام، زنی است که در عصر خود، همه او را بانویی باتقوا، مؤمن، هوشمند و خردمند می دانستند. امام هادی علیه السلام بخشی از دانش مادر خود را این چنین بیان می داشت: «امی عارفة بحقی؛ مادرم عارف به حق من در امامت است.»

در همه منابع از دو پسر امام، به نام های علی الهادی (امام دهم شیعیان ) و موسی مُبَرقَع یاد شده است که نسل امام از طریق این دو ادامه یافت. در برخی کتاب های انساب، پسران دیگری با اختلاف به امام نسبت داده شده است. که در منابع کهن ذکری از آنان نیست. نام های دختران امام نیز، گوناگون ذکر شده است؛ شیخ مفید از دو دختر وی به نام های فاطمه و اَمامه یاد کرده است، اما در دلائل الامامه نام دختران امام، خدیجه، حکیمه و ام کلثوم ضبط شده است. فخر رازی نام های بهجت و بَریهه را نیز بر آن ها افزوده و یادآور شده که از هیچ یک از دختران نسلی نمانده است. ظاهراً مادر همگی فرزندان امام، سمانه بوده است.

امام جواد علیه السلام هفت سال و اندی از عمر پدرش، امام رضا علیه السلام، را درک کرد و با دو خلیفه عباسی، مأمون و معتصم، معاصر بود. آگاهی های تاریخی درباره وقایع زندگی امام جواد علیه السلام اندک است.

افزون بر محدودیت های سیاسی، که مانع نشر اخبار راجع به امامان می شد، کوتاهی عمر آن حضرت نیز عامل مؤثری در نبود اخبار در منابع تاریخی است. به علاوه، امام بیش تر عمر خود را در مدینه، دور از مرکز خلافت، به سر آورده است.

اغلب منابع کهن به صراحت سخنی از شهادت امام جواد علیه السلام به میان نیاورده اند. اما در کتاب اثبات الوصیه ، منسوب به مسعودی، درباره مسموم شدن امام به دست همسرش، ام فضل، گزارش مفصّلی آمده است. بنابراین گزارش، ام فضل به تحریک معتصم عباسی و جعفر، برادر تنی ام فضل، و از روی حسادت به همسر دیگر امام، امام را مسموم کرد، اما بعد پشیمان شد. بنا بر روایاتی دیگر، یکی از وزرای معتصم به دستور خلیفه، امام جواد علیه السلام را مسموم کرد.

مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، افتخار دارد برای عموم علاقه مندان به زندگانی و سیره آن امام همام و نیز محققین و پژوهشگران، محصولات زیر را آماده و عرضه نماید:

• نرم افزار امامین جوادین علیهما السلام

• نرم افزار سیره معصومان علیهم السلام، بزرگترین دانشنامه اهل بیت علیهم السلام

• ویژه نامه شهادت امام جواد علیه السلام در پایگاه حوزه نت

• مجموعه مقالات مرتبط با امام جواد علیه السلام در پایگاه نورمگز

• مجموعه کتابهای مرتبط با امام جواد علیه السلام در پایگاه نورلایب

• مجموعه کتابهای مرتبط با امام جواد علیه السلام در کتابخوان همراه نور

• دسترسی به موسوعه احادیث جواد الأئمه در پایگاه جامع احادیث نور

• دسترسی به وقایع و حوادث مرتبط با شهادت جواد الأئمه در پایگاه جامع تاریخ