معاون آموزش حوزه های علمیه کشور در ادامه افزود: وقت زیادی از شورای گسترش حوزه و شورای عالی حوزه به این موضوع اختصاص یافت؛ برخی از این رشته ها از پیش تر وجود داشته، ولی شاخه بندی های گسترده آن طراحی نشده بود.

حجت الاسلام والمسلمین رستم نژاد اظهار کرد: در این درختواره ۴۰۰ رشته و گرایش تعریف شده است و طلبه باید وارد این فرایند دانشی شده و تا مرز آمادگی برای تولید نظریه علمی پیش روند و پاسخگو باشند. نظام، امروزه ده ها مسئله دارد که حوزه باید به صورت علمی پاسخگوی این سوالات باشد که زمینه و بستر آن از مسیر درختواره های دانشی آماده شده است.

وی با اشاره به قابل توسعه بودن این رشته ها ابراز کرد: به معاونت آموزش اختیار داده شده تا این رشته ها توسعه پیدا کند و ما بر اساس این که نیاز داریم طلاب به صورت علمی در کجا مشغول انجام وظیفه باشند این رشته ها را توسعه بدهیم.

معاون آموزش حوزه های علمیه کشور با بیان این که حدود ۸۵ رشته از این مجموعه اجرایی شده است، یادآور شد: بعد از طراحی رشته ها به دنبال نقشه اجرا رفتیم، که چه میزان باید طلبه داشته باشیم، ورودی و خروجی حوزه های علمیه چه تعداد باید باشد.

وی ادامه داد: به طور مثال در رشته ادبیات یا کلام چند طلبه باید داشته باشیم. اینکه این رشته را در کدام نقطه از کشور ایجاد کنیم. اینکه در چه سالی نسبت به اجرای این رشته اقدام کنیم و مسائلی از این دست در این مرحله باید پاسخ دهیم. از این رو تدوین «نقشه اجرایی درختواره» در این ابعاد در حال نهایی شدن است و در حدود نیمی از استان های کشور این کار را تمام کرده اند.

دانش های ۱۶ گانه حوزوی

حجت الاسلام والمسلمین رستم نژاد یادآور شد: به طور مثال حوزه دانشی قرآن یکی از حوزه های دانشی علوم حوزوی است؛ فهم صحیح و عمیق از قرآن کریم نیازمند دانش گسترده ای است؛ خداوند در این باره می فرماید: «و ما یعقلها الّا العالِمون».چهارمین حوزه دانشی حدیث است؛ در این حوزه دانشی ده ها رشته تخصصی همچون رجال، درایة، کتابشناسی حدیثی و غیره را داریم.

معاون آموزش حوزه های علمیه بیان کرد: حوزه دانشی کلام، ادیان، مذاهب و فرق نیز یکی دیگر از حوزه های شانزده گانه دانش های حوزوی است ما باید بتوانیم مباحث اعتقادی مذهب خود و دیگر مذاهب و ادیان را به خوبی بشناسیم و در پاسخگویی به شبهات افراد توانمندی را پرورش دهیم. منطق، فلسفه و عرفان از دیگر حوزه های دانشی حوزه های علمیه است که از اهمیت بسیار بالایی نیز برخوردار است.

وی ادامه داد: حوزه دانشی زبان و ادبیات عرب که مربوط به زبان و ادبیات عرب فصیح است، از این دانش برای فهم قرآن و احادیث به خوبی می توان استفاده کرد.

حجت الاسلام والمسلمین رستم نژاد ابراز کرد: حوزه دانشی اخلاق، تربیت و مشاوره از دیگر حوزه های دانشی است که برای خودش دنیایی بحث و مطلب علمی دارد، حوزه های دانشی تاریخ و سیره و همچنین تبلیغ و ارتباطات از دیگر حوزه های دانشی علوم حوزوی هستند.

وی ادامه داد: حوزه دانشی فرهنگ، هنر و تمدن اسلامی، اقتصاد اسلامی، علوم اجتماعی، علوم سیاسی، روانشناسی و مدیریت از دیگر حوزه های دانشی علوم حوزوی هستند.

ایجاد گرایش هوش مصنوعی و بازی های رایانه ای

حجت الاسلام والمسلمین رستم نژاد خاطرنشان کرد: هریک از این حوزه ها در سطوح ۲، ۳، ۴ و بعضاً ۵ تحصیلی دارای رشته ها و گرایش های مختلفی هستند. در ادبیات آموزش حوزوی سطح یک حوزه شامل ۶ سال تحصیلی است که طی آن علوم پایه همچون ادبیات عرب، منطق و آشنایی با فقه و مباحثی دیگر مانند کلام، تاریخ، اخلاق و غیره به عنوان پایه های علمی طلاب تدریس می شوند.

وی ادامه داد: در حوزه دانشی تبلیغ و رسانه که از حوزه های دانشی جدید است گرایش های رسانه های مجازی، رسانه های نوشتاری، ادبیات نمایشی را داریم؛ رشته مطالعات دین و فضای مجازی نیز با چند گرایش مختلف همچون هوش مصنوعی، بازی های رایانه ای و شبکه های اجتماعی تعریف شده است. حوزه به صورت علمی و تخصصی به این رشته ها و گرایشات ورود پیدا کرده است.

معاون آموزش حوزه های علمیه کشور ادامه داد: ما به دنبال یک ریل گذاری جدید در تحصیلات حوزوی بوده ایم، البته این به معنای عدم وجود عالم در این زمینه ها نیست بلکه ما می خواهیم به این وسیله خروجی های توانمند بیشتری را که نیروهای کمک کار خوبی برای جامعه و نظام باشند تربیت کنیم.

وی در پایان گفت: نقشه راه آموزشی در حوزه های علمیه شامل این ۱۶ عرصه دانشی است که با زیرمجموعه هایی که دارند به ۴۰۰ رشته و گرایش می رسند. البته امکان افزایش این تعداد هم وجود دارد و در صورت احصاء ضرورت رشته ای جدید می توان آن را نیز پس از بررسی های کارشناسانه به درختواره دانشی و رشته ای حوزه های علمیه افزود.