یکی از نسخ خطی نهج البلاغه که در موزه فاطمی به نمایش در آمده کتابچه خطی شرح یکی از خطبه های نهج البلاغه به خط نسخ ساده مربوط به دوره قاجار است.
یکی از
مهمترین آثاری که از امیرالمؤمنین(ع) بر جای مانده است کتاب شریف نهج البلاغه است که
توسط سید رضی از علمای برجسته قرن چهارم هجری از میان انبوهی از سخنان امیرالمؤمنین(ع)
برگزیده شده است و از نظر فصاحت و بلاغت در اوج قرار دارد.
برخی عنوان کرده اند منبع سید رضی برای گردآوری سخنان
حضرت علی(ع) بسیار غنی و گسترده بوده؛ چرا که او برای جمع آوری این کتاب از دو کتابخانه
بزرگ بغداد بهره برده است. یکی از آنها کتابخانه ۸۰ هزار جلدی
برادرش سید مرتضی بوده و دیگری نیز کتابخانه ۱۰ هزار جلدی
«بیت الحکمه» وزیر بهاءالدوله ابن بویه دیلمی بوده است.
از این رو نهج البلاغه که در میان شیعیان به برادر قرآن
معروف است یکی از کتاب های مورد توجه شیعیان برای حفظ کردن بعد از قرآن بوده و بعد
از قرآن، بیشترین نسخه های خطی، شرح و تفسیر را در فرهنگ اسلامی به خود اختصاص داده
است و بسیاری از متون ادبی فارسی و عربی بعد از قرآن از نهج البلاغه تأثیر پذیرفته
اند.
در موزه و کتابخانه حرم مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها
هم نسخ خطی بسیاری از این کتاب شریف وجود دارد که از نظر قدمت و ارزش های هنری دارای
اهمیت است.
یکی از نسخ خطی نهج البلاغه که در موزه فاطمی به نمایش
در آمده کتابچه خطی شرح یکی از خطبه های نهج البلاغه به خط نسخ ساده مربوط به دوره
قاجار و سال ۱۲۸۹ هجری قمری
است.
این نسخه خطی از شرح یکی از خطبه های نهج البلاغه به
خط ابوالمعالی ابن محمد ابراهیم که از فقهای اصلی امامیه بود نوشته شده است که به خط
خوش و دقت نظر شهرت داشته است.
این نسخه خطی دارای ۸۳ ورق با
جلد چرمی به رنگ مشکی با نقوش ضربی ترنج و سر ترنج در ابعاد جلد ۱۰ × ۱۵ سانتیمتر
و با سرلوح است و هر صفحه آن در ۸ سطر تنظیم شده است.
حاشیه کادر اصلی صفحات این نسخه خطی دارای دورگیری به
رنگ شنجرف است و ذیل صفحات دارای راده نویسی به منظور ترتیب و تنظیم صفحات است.
در این نسخه شرح نهج البلاغه عبارت متن اصلی خطبه امیرالمؤمنین(ع)
در یک سطر در بالای صفحه نوشته شده و شرح و توضیحات آن در ذیل سطر اصلی وجود دارد و
این اثر کاملاً سالم و بدون آسیب دیدگی باقی مانده است.
گفتنی است این اثر هم اکنون در گنجواره علوم و هنر اسلامی،
گنجینه اسلام و شیعیان، تالار عترت در موزه فاطمی در حال نمایش است.