آیت الله سعید شاه آبادی رئیس موسسه غدیر شناسی به بیان فضائل منحصربه فرد امیرالمومنین(ع) و وحدت بخش بودن غدیرخم پرداخت.
عید سعید
غدیر خم که به عنوان عیدالله اکبر از آن یاد می شود که از جمله اعیاد بزرگ مسلمانان
است. دشمن همواره در تلاش است تا با حاشیه سازی و برخی گزاره های تفرفه افکنانه، وحدت
میان اهل تشیع و اهل تسنن را نشانه گیری کند؛ در حالیکه واقعه غدیر خم یکی از وحدت
بخش ترین موضوع میان این دو مذهب است. لذا برای بررسی بیشتر این موضوع با حضرت آیت
الله سعید شاه آبادی رئیس موسسه غدیرشناسی گفتگو کرده ایم.
متن این گفتگو به شرح زیر است:
* روی موضوع امامت به خوبی کار نکرده ایم
تسنیم: بسم الله الرحمن الرحیم. عرض سلام ادب و احترام
دارم خدمت حضرت آیت الله سعید شاه آبادی و همه شما بینندگان محترم، با توجه به اهمیت
موضوع غدیر در جهان اسلام، می خواستم در خصوص فعالیت های مرکز غدیرشناسی توضیحاتی را
ارائه بفرمایید.
آیت الله شاه آبادی: بسم الله الرحمن الرحیم. خدمت
شما، همه دوستان و بزرگواران که این برنامه را مشاهده می کنند عرض سلام و ادب دارم.
بنده هم اعیاد بزرگ و مبارک این ایام را تبریک عرض می کنم. عید غدیر بر اساس روایات،
بزرگ ترین عید اسلامی است که از آن عیدالله اکبر تعبیر می شود. ما غدیر را صرفاً یک
حادثه تاریخی نمی دانیم، بلکه یک آموزه دینی و بلکه مهمترین آموزه اسلامی می دانیم،
که ما از آن تعبیر امامت می کنیم. برای همین می بایست درباره امامت و ولایت بیش از
گذشته کار شود. امامت کجای دین است؟ از اصول دین است؟ از اصول مذهب است؟ از فروع دین
است؟ به صورت صریح می گویم که اگر این سؤال را از مردم تحصیل کرده بپرسیم، جواب واحدی
دریافت نمی کنید و این نشان دهنده آن است که ما درباره موضوع امامت و ولایت و جایگاه
آن در اسلام به خوبی کار نکرده و به درستی آن را تبلیغ و معرفی نکرده ایم. برای همین
غدیرشناسی به معنای امامت شناسی است و ما با این تعریف فعالیت های مرکز غدیرشناسی را
دنبال می کنیم. این مؤسسه در تمام سال فعال بوده و فقط به ایام دهه امامت و ولایت ختم
نمی شود، چراکه باید در تمام سال به این مفهوم بزرگ بپردازیم. مفهومی که پیامبر گرامی
اسلام همه را مأمور کردند تا قیامت در مورد آن تبلیغ و اطلاع رسانی کنند. دشمنان غدیر
که دشمنان اسلام هستند، در تمام سال علیه امامت و ولایت اقدام می کنند. برای همین در
مؤسسه غدیرشناسی تمام سال را به تبیین این موضوع اختصاص داده ایم. از عمر مؤسسه غدیرشناسی
نزدیک به دوازده سال می گذرد که در حد توان خودمان و توفیقی که اهل بیت(علیهم السلام)
عنایت کنند با برگزاری کلاس ها و کارگاه ها درحال معرفت افزایی درباره غدیر هستیم.
* اشتیاق جدی اهل سنت برای فراگیری آموزه های غدیرشناسی/
18 هزار غدیر پژوه قبل از کرونا درکلاس ها حضور داشتند
تسنیم: یعنی فعالیت های مرکز در سراسر کشور اجرا
می شود؟
آیت الله شاه آبادی: بله. قبل از فراگیری بیماری
کرونا، در 56 شهر، کلاس حضوری در این زمینه برگزار می کردیم و از همه اصناف یعنی کارمند،
خانه دار، دانش آموز، دانشجو، کاسب و غیره در این کلاس ها شرکت می کردند و به عنوان
غدیرپژوه به موضوع غدیر می پرداختند. غدیرپژوه نیز همانند دانشگاه و یا کلاس های دیگر
نیست؛ بلکه زندگی و کار خود را به راحتی انجام داده و فقط هفته ای یک یا دو جلسه به
حوزه معرفتی اختصاص می دهد. به عبارت دیگر فرد می بایست، یک یا دو ساعت در هفته خود
را به موضوع معرفتی پیرامون ولایت و امامت خالی کند. هرچند کارگاه های دیگر نیز در
کنار این کلاس ها برگزار می شود مثل کارگاه مهدویت، فاطمی که همه آنها ذیل غدیرشناسی
است؛ چراکه غدیرشناسی همه مباحثی که در خصوص امامت و ولایت باشند را شامل می شود.
بیشترین تمرکز مؤسسه غدیرشناسی درباره کلاس ها و
کارگاه ها و آموزه های معرفتی است و به دنبال جاذبه های مدرکی نرفته ایم. چرا؟ چون
می خواستیم جاذبه خود اهل بیت(علیهم السلام) سبب حضور غدیرپژوهان شود. قبل از فراگیری
بیماری کرونا 18 هزار نفر غدیر پژوه در سراسر کشور در کلاس ها شرکت کردند و هیچ کدام
از آنها به دلیل جاذبه ی مدرک نیامده بودند. هرچند به آنها گواهی داخلی تعلق می گیرد
و مقررات آموزشی جدی داریم؛ مثلاً برای هر یک دقیقه تأخیر در ورود به کلاس، نمره منفی
در کارنامه او درج می شود و با این دقت ها و سخت گیری ها کلاس های خود را برگزار می
کنیم.
البته آزمون هایی نیز برگزار می شود که این آزمون
ها تماماً اختیاری است. یعنی برخی ها می گویند فقط می خواهیم این مطالب را بیاموزیم
و نیازی به مدرک و آزمون نداریم. برخی ها نیز می گویند به مدرک آن نیاز داریم که ما
از آنها می خواهیم در آزمون را شرکت کنند. اما به هر حال 18 هزار نفر قبل از فراگیری
کرونا در این کلاس ها حضور پیدا کرده و با مباحث غدیر شناسی آشنا شده اند که بخش قابل
توجهی از این عزیزان از برادران اهل تسنن هستند. یعنی در شهرهای مختلف کشور مخصوصاً
سیستان و بلوچستان در این کلاس ها حضور جدی پیدا کرده اند. من به شما عرض کنم اگر اشتیاق
اهل تسنن برای حضور در کلاس ها و تعلیم معارف غدیرشناسی بیشتر از شیعیان نباشند کمتر
نیست؛ چرا که این موضوعات کمتر به گوش آنها خورده و می خواهند اطلاعات بیشتری در این
زمینه کسب کنند.
* برای برگزاری کلاس های غدیرشناسی با بزرگ اهل سنت
شهر جلسه داریم/ با ماجرای غدیر به شکل یک موضوع می پردازیم
تسنیم: با توجه به حضور اهل سنت در کلاس های غدیرشناسی
اساتید برای مودت و وحدت میان این دو مذهب چه کارهایی انجام می دهند.
آیت الله شاه آبادی: اساتید ما تمام دقت های مورد
نظر را انجام می دهند، چراکه نباید برای تبیین معارف اهل بیت(علیهم السلام) به مقدسات
اهل سنت متعرض شوند و این نکته ای است که در تمام کلاس های سراسر کشور اجرا می شود
چه آنکه برادران اهل تسنن در کلاس حضور داشته باشند چه آنکه در کلاس حضور نداشته باشد.
تسنیم: یعنی به ماجرای غدیر به صورت یک موضوع نگاه
می کنید.
آیت الله شاه آبادی: بله. کاملاً به شکل یک موضوع
به آن پرداخته می شود. امام رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند که اگر محاسن و زیبایی
های کلام ما را بدانند، خودشان به سوی ما می آمدند. این روایت را در تمامی کلاس ها
مطرح می کنم و به عنوان یک دستورالعمل آن را می بینم. به نظر من این روایت به ما می
فرماید که علاقه مندان به اهل بیت(علیهم السلام) وظیفه ای ندارند جز آنکه زیبایی های
کلام و رفتار اهل بیت را به دیگران منتقل کنند. به همین دلیل هر زمان می خواهیم در
مناطق اهل تسنن کلاسی را برگزار کنیم، در اولین کار با بزرگ اهل سنت آن شهر دیدار می
کنم که پس از برگزاری کلاس ها به آنها نگویند که مؤسسه غدیرشناسی می خواهد سنی ها را
شیعه کند. ما هیچ تکلیفی برای این کار روی دوشمان احساس نمی کنیم، بلکه آمده ایم درباره
مشترکات صحبت کنیم. بنده سالهاست که عشق اهل سنت به اهل بیت را درک کرده ام. رژیم طاغوت
در سال 55 پدر شهیدم حضرت آیت الله مهدی شاه آبادی را به منطقه بانه کردستان تبعید
کرد. چراکه احضارها، زندان ها و شکنجه ها روی ایشان اثر نکرده بود برای همین تصمیم
گرفتند او را در میان منطقه ای از برادران اهل تسنن قرار دهند تا ایشان را بدین گونه
شکنجه کنند. اما پدر ما محبت اهل سنت به اهل بیت را دیدند و انس و ارتباط بین آنها
برقرار شد و زمانی که جواب سلام دادن به یک روحانی تبعیدی جرم بود، بالاترین احترام
ها را از برادران اهل سنت مشاهده می کرد. برای همین کلاس های غدیر شناسی را در تمامی
استان ها و حتی شهرهای سنی نشین نیز اجرایی کردیم و من به چشم خود دیدم که زمانی که
از امام حسن علیه السلام، امام حسین علیه السلام، و حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها
صحبت می کنیم اشک در چشم های آنها جمع می شود.
* آموزش 30 هزار غدیرپژوه طی 12 سال/ ایجاد شبکه
غدیرشناسی در سراسر کشور بدون هزینه دولتی
تسنیم: با توجه به شرایط کرونا در کشور کلاس ها به
صورت مجازی برگزار شد؟
آیت الله شاه آبادی: همانطور که گفته شد قبل از کرونا
کلاس ها به صورت حضوری بود، اما پس از آن کلاس ها را به صورت مجازی با دربرگیری بیشتر
شهرها اجرا کردیم. اگر در روستا یا منطقه ای به دلیل مسافت و مشکلات دیگر نمی توانستیم
کلاس درس برگزار کنیم، اما از طریق کلاس های مجازی این مشکل رفع شد و آمار کلاس ها
افزایش چشمگیری پیدا کرد و الان بالغ بر 30 هزار نفر از کلاس های غدیر شناسی بهرمند
شده اند.
تسنیم: حاج آقای شاه آبادی در مورد سفیران غدیر نیز
توضیحاتی ارائه فرمایید.
آیت الله شاه آبادی: افرادی که در این کلاس ها حضور
پیدا کرده و معارف غدیر شناسی را فرا گرفته اند از آنها خواسته ایم تا در هیئات، مساجد
و تکیه ها حضور پیدا کرده و از آنها بخواهند تا این کلاس ها در آن مجموعه ها نیز برگزار
شود. در همین راستا 1200 نفر اعلام آمادگی کرده اند که از آنها تحت عنوان سفیر غدیر
یاد می شود. ما حتی موسسات و غدیرشناسی خانگی را نیز به رسمیت می شناسیم؛ یعنی افراد
می آیند مشخصات خود را اعلام می کنند که می خواهند در منازل خود این کلاس ها را برگزار
کنند که به آنها کد 6 رقمی شناسایی داده می شود تا از فعالیت های آنها حمایت و هدایت
شود.
آیت الله شاه آبادی: اگر می خواستیم تمامی استادها
را از تهران به استان ها ارسال کنیم، کار بسیار سختی است، به این منظور از ظرفیت تمام
اساتید و فضلایی که در استان ها حضور دارند، استفاده می کنیم. در همین زمینه فراخوانی
اعلام شد و یک هزار استاد خانم و آقا از سراسر کشور اعلام آمادگی کرده اند. بنابراین
تیمی را به صورت مجازی قرار داده ایم تا آزمون ها و گزینش های مورد نظر را انجام دهند.
لذا اعزام های بیرون از استان تقریباً نخواهیم داشت. جالب است این نکته را هم بگویم
که این طرح سفیران غدیر به صورت شبکه غدیرشناسی در سراسر کشور تبدیل شده؛ بدون آنکه
هزینه در برداشته باشد و تمام هزینه ها کاملا مردمی است.
* قدر مشترک تشیع و تسنن در غدیر دوستی با امیرالمومنین
(ع) است/ اختلافی در هیچ کتابی از قرون اول نیست
تسنیم: همانگونه حضرتعالی فرمودید، موضوع غدیر یک
موضوع بسیار مهم در جهان اسلام است. درباره دقت نظر به فضائل امیرالمومنین(ع) چه کمکی
به جامعه اسلامی می کند؟
آیت الله شاه آبادی: همان گونه که مقام معظم رهبری
فرمودند غدیر عامل وحدت در جهان اسلام است و برخی ها سؤال می کنند که چگونه غدیر می
تواند عامل وحدت باشند، در حالی که ما از آن یک برداشت داریم و اهل سنت نیز برداشت
دیگری دارد. مثلاً در حدیث پیامبر گرامی اسلام در روز غدیر خم که فرمودند: «من کنت
مولاه فهذا علی مولا» ما شیعیان مولا را به عنوان سرپرست، حاکم، آقا، فرمانده و رهبر
می دانیم اما برادران و خواهران اهل سنت آن را به عنوان یاور، دوست و ناصر معنا می
کنند. حال قدر مشترک ما با برادران اهل سنت این است که مولا به معنای دوست است، ــ
هرچند اعتقاد ما دارای استدلال های فروانی است ــ اما پایین ترین معنای مولا همین موضوع
دوستی است که پیامبر در آن اجتماع بی نظیر و در آن گرمای هوا، سه روز حجاج را نگه داشته
که این دوستی را اعلام کنند!
مثلاً اگر بخواهم به یک نمونه اشاره کنم، در منابع
اهل سنت آمده است که در جنگ جمل امیرالمومنین علی علیه السلام طلحه را صدا می کنند
و به او می فرمایند یادت می آید که پیامبر فرمود «من کنت مولاه فهذا علی مولاه»؟ او
می گوید: بله یادم می آید و سپس امیرالمومنین به طلحه می گویند: پس چرا با من می جنگی؟
طلحه در آنجا نگفت که یا علی، ما مولا را به معنای سرپرست می گیریم و شما به معنای
دیگری. بلکه می گوید یادم رفته بود و از جنگ کنارگیری می کند. حال اگر این اختلافات
که بعضی ها دامن می زنند در قرون اولیه بعد از غدیر وجود داشت یک شخصی باید در کتابی
-از دو یا سه قرن اول- این اختلاف را نقل می کرد، اما یک نمونه از آن وجود ندارد. حال
قدر مطلق در مشترک حدیث پیامبر گرامی اسلام مبنی بر من کنت مولا فهذا علی مولا چیست؟
تسنیم: دوستی.
آیت الله شاه آبادی:این موضوع یعنی که شیعیان و اهل
سنت بیایید با تأسی از پیامبر، دوستی خود با علی(ع) را در ایام غدیر فریاد بزنند. به
این دلیل می گوییم که موضوع غدیر عامل وحدت است.
* گوشه ای از خصایص امام علی(ع)
تسنیم: به همین دلیل می طلبد که باید به فضائل امیرالمومنین
بیش از گذشته بپردازیم.
آیت الله شاه آبادی: کتاب فضل تو را آب بحر کافی
نیست/ که تر کند سر انگشت و صفحه بشمارد. فضائل و خصائص امیرالمومنین(ع) فوق العاده
زیاد است. وقتی که می گوییم خصائص یعنی که این خصوصیت ها تنها مخصوص امیرالمؤمنین علی
علیه السلام است و احدی با امیرالمؤمنین در این خصوصیت ها مشترک نیست و این موارد مورد
تأیید برادران شیعه و اهل تسنن است. با توجه به اینکه وقت کم است فقط به یک مورد آن
اشاره می کنم. امیرالمؤمنین به اذن الهی تنها مولود کعبه است. دشمنان علی علیه السلام
از وهابیت تا جریان های استکباری هرکدام اگر می توانستند طی قرون متمادی یک نفر را
در خانه کعبه به دنیا بیاورند- نه با شکافته شدن دیوار- این کار را انجام می دادند
تا این امتیاز را از امیرالمومنین بگیرند اما هیچ کسی نتوانست این کار را انجام دهد.
روزی که با عجز و نیاز بر طوف مسجد زد قدم
دریافت بر خود حضرتش از درد زاییدن الم
می جست از فرط حیا، خلوت سرایی محترم
در بارگاه کبریا برداشت دستی لاجرم
چون لایق شأنش نبود زایشگه ی غیر از حرم
آمد ندای اُدخُلی او را ز حیّ ذوالکرم
یعنی تو غیر از مریمی باز آ و زین درگه مَرَم
خاص تو و فرزند تست، رکن و مقام و مُزدَلَف!
در مثال دیگری نیز می توان به موضوع لیلةالمبیت اشاره
کرد. قرار است کسی در جای پیامبر بخوابد که ایثار و از جان خودگذشتی خود را به نمایش
بگذارد. به طوری که خدا به جبرئیل و میکائیل می گوید که اگر من عمر یکی از شما دوتا
را بیشتر قرار دهم کدامتان حاضری به خاطر برادر دیگری از اضافه عمر خودش صرف نظر کند؟
هیچکدام قبول نکردند، و خداوند در همان زمان به آنها گفت پایین بروید و ببینید که این
دو برادر با هم چه کرده اند و این اتفاق منحصر به فرد به نام امیرالمؤمنین نوشته می
شود.
موسسه غدیر شناسی , عید غدیر ,
* احدی حق ندارد در جشن های غدیر به مقدسات اهل سنت
بی احترامی کند
تسنیم: حاج آقا خیلی خیلی سپاسگزارم اما همانگونه
که حضرتعالی فرمودید دشمن به شدت برای اختلاف میان شیعه و سنی فعال است؛ حال با توجه
به نزدیک بودن به ایام غدیر چه توصیه هایی دارید.
آیت الله شاه آبادی: شیعیان یک تکلیف دارند که بتواند
از موضع خودش دفاع کند. بنابراین می بایست در مراکز علمی شرکت کرده و طی نشستی به صورت
استدلالی از مواضع خود دفاع کند.
تسنیم: گفتمان علمی.
آیت الله شاه آبادی: بله گفتمان علمی. جای گفتمان
های علمی هم در تاکسی، صف نانوایی، منبر و سخنرانی نیست. بلکه باید در تجمعات علمی
بدون بی احترامی به شبهات پاسخ داد. خطیبان، مداحان، ذاکران و تمام عاشقان اهل بیت(علیهم
السلام) می بایست از فضائل منحصر به فرد امیرالمؤمنین علی علیه السلام حرف بزنند و
این عشق به اهل بیت را در قلوب همه مسلمانان شعله ور کنند و احدی حق ندارد در جشن های
غدیر به مقدسات اهل سنت بی احترامی کند.
تسنیم: متاسفانه این توهین ها به طرف مقابل هم اجازه
می دهد که آنها هم به مقدسات مذهب ما توهین کنند.
آیت الله شاه آبادی: قاعدتاً اگر ما شروع کنیم آنها
هم شروع می کنند. البته اگر کسی از ما اشتباه کند، مجوز این نیست که دیگران نیز این
کار را انجام دهند. چرا که نباید اشتباه را با اشتباه جبران کرد اما به تبعیت از مقام
معظم رهبری، امام خمینی(ره) و تبعیت از اهل بیت عصمت و طهارت بهترین ارتباط را با برادران
اهل سنت داریم؛ چرا که آنها نیز محب اهل بیت علیهم السلام هستند. بسیاری از آنها نام
فرزندان خود را همنام ائمه اطهار به نام های علی، زینب، حسن و حسین نامگذاری کرده اند.
باید بفهمیم که چه کسانی می خواهند بین شیعیان و اهل تسنن اختلاف بیاندازد. آنها می
خواهند تفرقه بیاندازند و خودشان آقایی کنند. آنها نقشه دارند و ما هم نباید در زمین
آنها بازی کنیم. هر چند ما به اعتقادات اهل سنت انتقاداتی داریم، اما نباید به آنها
توهین و بی احترامی کرد.
تسنیم: حاج آقا خیلی خیلی ممنونم. محبت کردید. سپاسگزارم
بابت وقتی که در اختیار ما قرار دادید. التماس دعا داریم.
آیت الله شاه آبادی: دعاگوی شما هستم که در این عرصه
تلاش می کنید و به نشر معارف دینی و آموزه های اسلامی می پردازید. از خداوند می خواهم
که لطف و عنایت خودش را شامل همه ما کند.